Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Cechykulturywprocesachglobalizacji
21
wszystkimmechanizmamiekonomicznymi”
,dlategoteżtworzeniemiupowszech-
nianiemkulturyrządzindekalog”takichcech,jak:komercjalizacja,liberalizacja,
deregulacja,prywatyzacja,promocjabądźinnowacja,działaniejakoaktorglobalny,
kreacjanowychpotrzeb,przekładaniewszystkiegonaobrazispektakl,zwalczanie
piractwaintelektualnego7.Krzysztofekuważa,żetakiecechycharakteryzująkulturę
globalną.CzesławWróbeljakopodstawowecechykulturykształtującejsięwproce-
sachglobalizacjiwymieniazkolei:odrzucenieprzeszłościwimięteraźniejszościoraz
bliżejnieokreślonegojutra,ekonomizmipowszechnykonsumpcjonizm,ujednolica-
niewszystkiegoiwszystkich,zeświecczenieideologii,chaosaksjologiczny,osłabienie
kulturnarodowych,anawetichzałamanie8.
Biorącpoduwagęróżnecharakterystykidzisiejszejkultury,trzebaprzyjąć,że
wrazzrozwojemprocesówglobalizacjizmieniasiękulturaikształtująsięjejnowe
cechyzróżnąintensywnościąwróżnychspołeczeństwach.Donajbardziejjuż
ukształtowanychiupowszechnionychcechkulturywprocesachdzisiejszejglobali-
zacjizaliczamnastępujące:
2.1.Ujednolicaniekulturyiróżnorodnośćkulturowa
Identycznewytworykulturowe,produktycodziennegoużytkuiusługidocierają
domilionówludzirozrzuconychpocałymświecie.Tesamewartościiwzoryzacho-
wańsąprzyjmowaneprzezróżneśrodowiskaspołeczne.Wprocesachunifikujących
kulturędominująsilnenarodyipaństwa.Ichproduktyiusługizalewająrynkipaństw
ubogich.Ekspercibogatychkrajówiinstytucjipenetrująkrajeuboższe.Azaprzewagą
ekonomicznąpostępujedominacjakulturowa.Językangielski,językkrajówboga-
tych,wostatnichlatachprzeszedłztargówitransakcjiekonomicznychdouniwer-
sytetówikonferencjinaukowych,stałsięobecnielinguafranca.Kulturapopularna
bogatychkrajów,szczególnieamerykańska,ściślejmówiąc–środowiskaHollywood,
wyraźniedominujewtelewizjiifilmie,atymsamymwartości,normy,wzoryzacho-
wańtegośrodowiskasąwszechobecneiprzezznacznączęśćodbiorcówwjakimś
zakresieprzejmowanedowłasnegożycia.Coca-Cola,fastfoody,dżinsyszybkoupo-
wszechniłysięnacałymświecie.Muzykazespołówkulturyzachodniejprzechodzi
dokulturWschodu.Małodzietnośćrodzinkrajówwysokorozwiniętychstopniowo
upowszechniasięwrodzinachAfrykiiAzji,gdziewielodzietnośćbyładotądmocno
ugruntowanymwzoremżyciarodzinnego.Globalizacjaniesiewięczsobąswoiste
ujednoliceniewdziedziniekulturysymbolicznej,aprzedewszystkimwdziedzinie
życiacodziennego.Najłatwiejupowszechniająsiętowaryiwzoryzachowańwzakre-
siepotrzebpodstawowych.
7K.Krzysztofek,Globalnakulturaiglobalnezarządzanie,nSprawyMiędzynarodowe”
2000,nr1,s.69.
8Cz.Wróbel,Globalizm–wstronętotalitaryzmuiutopii,nAnnalesAcademiaePaedagogi-
caeCracoviensis.StudiaSociologica”(Kraków)2006,t.1(35),s.80-83.
