Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
STOSUNKIKULTURALNE[ł]ZPAŃSTWAMISKANDYNAWSKIMIł
grantami,którzyprzybylizeSzwecji,byliduchownikatoliccy.Do
opuszczeniakrajuojczystegoiszukaniaazyluwPolsce,początkowo
wGdańsku,zmusiłoichopowiedzeniesiękrólaGustawaIWazyza
reformacjąluterańską.Duchownymitymibyli:JohannesMagnus48
(1488-1544)-biskupUppsali,jegobratOlausMagnus(1490-
1557)49-prepozytkatedrywSträngnäs,HansBrask(1464-1538)50
-biskupLinköpingiMagnusHaraldsson(ok.1480-ok.1550)51-bi-
skupSkary.JohannesMagnuswpaździerniku1526r.opuściłSzwe-
cję,udającsiędoGdańska,królszwedzkiGustawWazapowierzył
mubowiemmisjędyplomatycznąwPolsce:miałsięstaraćwjego
imieniuorękękrólewnyJadwigi,córkiZygmuntaStarego.Kilka
miesięcypóźniejbiskupotrzymałzeSzwecjiwiadomość,żekról
iriksdagogłosiliwVästeråsodstępstwoodkatolicyzmu.Wtejsytu-
acjiJohannesMagnusijegobratOlauswybraliemigrację.Johannes
niezrezygnowałjednakzplanówdoprowadzeniadoślubuJadwigi
zGustawemIWazą52.Pisałon,żetakizwiązekmógłbyuratować
katolicyzmwSzwecji,adlawzmocnieniaswojejargumentacjipoda-
wałprzykładmałżeństwaJadwigiAndegaweńskiejzwielkimksię-
ciemlitewskimWładysławemJagiełłą,któreprzyniosłotylekorzyści
chrześcijaństwu.
OlausMagnuspełniłfunkcjęsekretarzaswojegostarszegobra-
ta.GdytenkupiłdomwGdańsku,obydwajbraciazamieszkiwalitutaj
przezdziesięćlat.Jedyniewroku1533przezkilkamiesięcyprzeby-
wałJohanneswRzymie,gdziezostałkonsekrowanynaarcybiskupa
Uppsali.Jeszczewmaju1535r.asystowałMaciejowiDrzewickiemu,
arcybiskupowignieźnieńskiemu,przypaleniuksiągluterańskich
48S.Lindroth,J.Magnus,Svensktbiografsktlexikon,t.20,AlbertBonniers
Förlag:Stockholm1973-1975,s.22-226.
49G.Broberg,O.Magnus,Svensktbiografsktlexicon,t.28,AlbertBonniers
Förlag:Stockholm1992-1994,s.136-141.
50L.Sjödin,H.Brask,Svensktbiografsktlexicon,t.5,AlbertBonniersFör-
lag:Stockholm1925,s.45-65.
51L.-O.Skoghund,M.Haraldsson,Svensktbiografsktlexicon,t.24,Albert
BonniersFörlag:Stockholm1982-1984,s.684-688.
52JohannesMagnusLatinLetters.ACriticalEditionwithIntroductionand
Commentary,wyd.B.Larsson,LundUniversityPress:Lund1992,s.97-101.
~69~