Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.PODSTAWOWEPOJĘCIA
Analizamiareczkowapoleganadodawaniudoroztworuzawierającegooznaczany
składnikniewielkichobjętości(zwanychmiareczkamiistądwywodzisięnazwametody)
roztworuzwanegoczynnikiemmiareczkującymlubtitrantemoznanymstężeniu,
wchodzącegowreakcjęchemicznązoznaczanymskładnikiem.Punkt,wktórymdodana
objętośćtitrantarównoważychemicznie(wedługznanejstechiometriireakcji)ilośćskładnika
oznaczanegojestpunktemrównoważności-PR.
Wanaliziemiareczkowejistotnymelementemjestwyznaczeniepunktu,wktórym
zachodzącareakcja,będącapodstawąoznaczeniaprzebiegailościowo.Najczęściejwanalizie
miareczkowejdowyznaczaniategopunktustosujesięodpowiedniewskaźniki(indykatory).
Moment,wktórymwsposóbzauważalnywskaźnikzmieniabarwęnazywamypunktem
końcowymmiareczkowania-PK.Punkttenodpowiadaokreślonejobjętościczynnika
miareczkującegoijesttopunktwyznaczanydoświadczalniewprzeciwieństwiedopunktu
równoważnikowego,
który
jest
punktem
wyliczanym
teoretycznie
związanym
ze
stechiometriąprzebiegającejreakcji.
Punktkońcowypowinienpokrywaćsięzpunktemrównoważności.Wpraktyceczęsto
obserwujesięniewielkieodstępstwaodtejzasady.WystępującaróżnicapomiędzyPRiPK
nazywanajestbłędemmiareczkowania.GdyPKwystępujeprzedPRbłądmiareczkowania
jestujemnynatomiast,gdyPKwystępujepoPRbłądmiareczkowaniajestdodatni.Należy
takdobieraćwskaźniki,abybłądmiareczkowanianieprzekraczał0,1%.
Warunkijakiemusząspełniaćreakcjewykorzystywanewanaliziemiareczkowej:
1.reakcjaprzebiegającapomiędzysubstancjąoznaczanąatitrantemmusiprzebiegać
szybko,
2.reakcjapomiędzysubstancjąoznaczanąatitrantemmusiprzebiegaćwedługznanej
stechiometriiwsposóbilościowy,
3.dodawanytitrantniemożewchodzićwreakcjęzinnymisubstancjamitylko
zoznaczanymskładnikiem,
4.musibyćodpowiedniwskaźnikumożliwiającydokładnewyznaczeniekońca
miareczkowania.
Jeślisąspełnionewszystkiewymienioneczynnikitometodęzaliczasiędometod
bezpośrednich.Wprzypadku,gdyktóryśzwymienionychczynnikówniejestspełniony
koniecznejeststosowaniemetodypośredniej.
Dometodpośrednichzaliczasię:
1.miareczkowanieodwrócone-poleganadodawaniudobadanejpróbkiznanejobjętości
roztworuczynnikamiareczkującego,pozostawienieroztworudocałkowitegozajścia
reakcjiiodmiareczkowaniunadmiarudodanegoodczynnikainnymtitrantemprzy
dobraniuodpowiedniegowskaźnika.
Przykład1.
JonyglinureagująwolnozEDTA(sóldisodukwasuetylenodiaminatetraoctowego).
Wzwiązkuztymmożnajeoznaczyćprzezmiareczkowanieodwrócone,dodającdopróbki
zawierającejjonyglinunadmiarmianowanegoroztworuEDTA.Popewnymczasie
(niezbędnym
do
ilościowego
przebiegu
reakcji)
nadmiar
dodanego
czynnika
kompleksującegoodmiareczkowujesięmianowanymroztworemsolicynku.
5
