Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ImreKertész[KingaPiotrowiak-Junkert]
ImreKertész
(1929-2016)
31marcaodszedłImreKertész,jedenzostatnichświadkówZagłady,
laureatLiterackiejNagrodyNobla,autorkanonicznychpowieści,
przenikliwyobserwatorrzeczywistościikondycjiEuropy,tłumacz.
Wwieku14latzostałwywiezionydoAuschwitz,BuchenwalduiZeitz,
skądwróciłnaWęgryw1945r.Przezcałeżyciebyłzwiązany
ztematemgranicznegodoświadczeniaobozów,poświęciłmuwszystkie
swojeutworyprozatorskie,passusydziennikowe,eseistykęiwywiady.
Naprośbęrodzinykażdyzżałobnikówprzyniósłjedyniepojedynczą
gałązkękwiatu.Mowypogrzebowewygłosiłytylkodwieosoby,
najbliżsiprzyjacielepisarza:PéterEsterházyiGyörgySpiró.Esterházy
wymieniłtrzysłowa,któreuznałzafundamentalnewżyciuKertésza
–„cisza,niepokój,cierpienie”–wiążącjezesposobempostrzegania
świata,Boga,ojczyzny,samegosiebie.Spirózaśstwierdził,że„nieznał
bardziejwolnejosoby”niżzmarły,choćmusiałonfunkcjonowaćbez
posady,punktużyciowegozaczepieniawczasachhistorycznegomroku.
ImreKertészurodziłsię9listopada1929r.wBudapeszciewrodzinie
żydowskiej,któraniebyławiernatradycji–pisarznieznałhebrajskiego
anijidysz,niestudiowałTory,nieuczestniczyłwświętachaninie
praktykowałmodlitwy.Pooswobodzeniuzobozupostanowił
kontynuowaćprzerwanąnaukęiw1948r.zdałmaturę,poczym
przyłączyłsiędoredakcjipism„Világosság”i„EstiBudapest”.Wlatach
1951-1953pracowałwdzialeprasowymMinisterstwaPrzemysłu
HutniczegoiMaszynowego,aod1953r.zajmowałsięprzekładem
literackim.Wczasiepoprzedzającym„okrespisarski”zatrudniałsię
takżejakorobotnik.Decyzjęonapisaniupierwszejpowieścipoprzedziły
lataintensywnychlekturiuzupełnianiaintelektualnychzaległości,
copolatachwytężonejpracyskutkowałoniezwykłą,imponującą
erudycjąpisarza.Debiutowałw1975r.jakodojrzałytwórca,niezwykle
świadomyliterackoiżyciowo.Pierwszapowieść,Losutracony1,
przyniosłamuw2002r.najważniejszeodznaczeniewświecieliteratury,
NagrodęNobla.Kolejneutworyprozatorskie–Fiasko2(1988),Kadysz
zanienarodzonedziecko3(1990)iLikwidacja4(2003)–zbudowały
