Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zeszyty
UniwersytetEkonomicznywKrakowie
Naukowe
Problemyspołeczne,polityczneiprawne
870
Kraków2011
JoannaDzwończyk
KatedraNaukPolitycznych
Ekonomicznynurtanaliz
społeczeństwaobywatelskiego
1.Głównenurtyanalizspołeczeństwaobywatelskiego
Społeczeństwoobywatelskietopojęcie,któretrudnojednoznaczniezdefi-
niować,mimożeczęstostosowanejestzarównowtekstachnaukowych,jak
ipublicystycznych.Wzasadziewszyscyautorzyodwołującysiędotejkategorii
zgodnisącodotego,żejestonoautonomicznąwobecpaństwaprzestrzenią,
wypełnionąprzezdobrowolnewspółdziałaniezrzeszonychjednostek,copozwala
jednaknasformułowaniejedyniedefinicjinegatywnej,wedługktórejspołe-
czeństwemobywatelskimjestwszystkoto,„copozostaje,kiedyjużwytyczymy
granice,wktórychdziaławładzapaństwowa”[Bobbio1997,s.64].
Tworzącpozytywnądefinicjęspołeczeństwaobywatelskiego,natrafiamy
naproblemzwiązanyzfaktem,żeposzczególniautorzykładąnacisknaróżne
elementy,któreichzdaniemsąkonstytutywnedlaspołeczeństwaobywatelskiego.
Prowadzitodosytuacji,wktórej–obokkilkumodeliwprzekrojuhistorycznym
[Dziubka1998,Gliński1999]–możnawspółcześniewyróżnićkilkafunkcjonu-
jącychrównoleglekoncepcji,okształciektórychprzesądzato,któreelementy
iwartościdanyautoruznajezanajważniejzewwypadkuspołeczeństwaobywatel-
skiego[Antoszewski2000,Aniksiążę…1997].
WodniesieniudokrajówEuropyŚrodkowo-Wschodniej,wktórychzewzględu
nautrzymującąsięprzezniemalpółwiekudominacjęrealnegosocjalizmutrudno
byłomówićospołeczeństwieobywatelskimsensustricto,równieżwyróżnia
siękilkanurtówanalitycznych:nurtsocjologiczny,wktórymspołeczeństwo
obywatelskieujmowanejestjakosynonimwspólnotydziałającejnarzeczdobra
wspólnego;nurtekonomiczny,któryzakłada,żespołeczeństwoobywatelskieto
