Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
19
1.2.Teoretycznepodstawyinterpretacjinierówności
wekonomii
1.2.1.Uwagiogólne
Natleewolucjimyśliekonomicznejdajesięzauważyćwyraźnązmianępodej-
ściadointerpretacjinierówności.Wiążesiętozdwomawspółwystępującymi
iwzajemniewzmacniającymisięzjawiskamipoznanianaukowego:
–wujęciupozytywnym,tj.instrumentalnym,rozszerzasięobszardefinio-
waniadobrobytu,aprzeztorównieżnierównościrozumianychjakopodziałtego
dobrobytumiędzyczłonkamidanejzbiorowościludzi;
–wujęciunormatywnymzmianieulegałyaksjologicznepodstawybudo-
wanychteoriiikoncepcjiwyjaśniającychnierówności,atakżeichekonomiczne
implikacje.Dotyczytozwłaszczaujmowaniawsposóbjawnybądźukryty
wartościetycznychifilozoficznychzwiązanychzkoncepcjączłowieka,atakże
społecznymiindywidualnymwartościowaniemdobrobytuijegopodziału.
Wceluwskazaniazjednejstronyróżnicwinterpretowaniupozytywnejinor-
matywnejistotynierówności,zdrugiejzaśewolucjipodejśćdorozumieniatej
kategoriiekonomicznejprzeanalizowanorozstrzygnięciacharakterystycznedla
głównegonurtuekonomii3orazzyskującenaznaczeniu,zwłaszczaodkońca
XXw.,ujęciaheterodoksyjne.
1.2.2.Ekonomiagłównegonurtu
Istotanierównościcharakterystycznadlagłównegonurtuekonomiiwynika
zdwóchściślezesobązwiązanychgrupteorii,tj.podziałuidobrobytu.
Teoriepodziałumająswojepoczątkiwokresieekonomiiklasycznej.Sformu-
łowanowówczaskryteriumefektywnegopodziału(V
.Pareto),zaśsampodział
wyjaśnianynapodstawieteoriiproduktywnościkrańcowejtraktowanonarówni
zklasycznąteoriącen[Atkinson1997;Stankiewicz2000,s.262–264;Landreth
iColander2005;Szopa2005].Wywodzącasięzekonomiiklasycznejteoria
podziałuwniewielkimstopniuodnosiłasięjednakdonierówności,rozumianych
jakopodziałefektówgospodarowaniamiędzyczłonkamidanejzbiorowości
3Głównynurtekonomiitworząteoriepowstałewramachmodernistycznejszkołymyśle-
niaorozwoju,awięcopartenaparadygmatachneoklasycznymikeynesowskim[Wiarda1999,
s.50–69;Kozak2001,s.17–19;WiardaiSkelley2007,s.51].Wliteraturzepodajesię,żepod
koniecXXw.głównynurtekonomiitworzyłyteorieklasyczneineoklasyczneorazczęśćkey-
nesizmu,którazaliczanajestdosyntezyneoklasycznej.Wielekontrowersjiwśródekonomistów
wzbudzajednakustalenieskładuteoriigłównegonurtuekonomii.Zob.[Wojtyna1994;Wojtyna
2000,s.53;Zboroń2009,s.78–84].
