Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
ReformacjaikontrreformacjanaGórnymŚląskuodpoczątkówdoXVIIIwieku
panowaniaPiastówcieszyńskich,tj.do
1653roku,kontrreformacjanieprzyjęła
wCieszynieostregokursu.Wprawdzie
w1629rokuksiężnaElżbietaLukrecja
wydaładekretreligijnyskierowanyprze-
ciwprotestantom,leczniebyłonwpeł-
niprzestrzegany,awotoczeniuksiężnej
nadalznajdowalisięniektórzyszlachcice
13.
denburskichiksiążątkarniowskich,XVIwiek
Herbrodu
Hohenzollernów,margrabiówbran-
wyznanialuterańskiego19.
Ostatnimbastionemprotestantyzmu
naGórnymŚląskupokonwersjiksię-
ciacieszyńskiegopozostałoksięstwo
karniowskie.Wrazzwybuchemwojny
trzydziestoletniejmargrabiaJanJerzy
Hohenzollernstałsięjednymznajważ-
niejszychprzywódcówśląskichprote-
stantówidowódcąwojskśląskichwalczącychubokunowegokróla
czeskiego,tzw.królazimowegoFryderykaV,przeciwkoHabsburgom.
Poklęsceprotestantówczeskichiśląskichcesarznieokazałmułaski
(zestanamiśląskimipokój,tzw.akorddrezdeński,zostałpodpisany
przezFryderykaIIw1621roku),pozbawiłgowszystkichmajątków
naGórnymŚląskuiskazałnabanicję20.WówczasnaGórnymŚląsku
wrękachprotestantówpozostałyjedyniepaństwastanowe:pszczyń-
skiewrękachPromnitzów,bielskieSunnegkówzJeseniceorazdobra
bogumińskieHencklówzDonnersmarcku.
PozbawienieHohenzollernówwładzynadksięstwemkarniowskim
przypadłojużnaokresnajwiększegokonfliktueuropejskiegowXVII
wieku–wojnytrzydziestoletniej,któratoczyłasięprzedewszystkim
naobszarzeEuropyśrodkowo-wschodniej,wtymtakżenaŚląsku.
OdpoczątkuXVIIwiekuwkrajachnależącychdoHabsburgówpo-
tęgowałysiękonfliktyreligijne,wynikałotozezwiększającejsięakcji
kontrreformacyjnej.Wprawdziew1609rokuluteranieśląscy(czescy
również)otrzymaliodcesarzaRudolfaIIlistmajestatycznydlaŚlą-
ska,gwarantującyimwolnośćwyznaniairównouprawnienie,jednak
niezapobiegłotowybuchowiwojny.23maja1618rokuprotestanccy
przedstawicielestanówKrólestwaCzechwyrzuciliprzezoknokró-
lewskiegozamkunaHradczanachwPradzedwóchnamiestników
cesarzaMaciejaII.Konsekwencjątychwydarzeństałsięwybuchnaj-
pierwwojnydomowej,apouzyskaniuprzezCzechówwsparciaze
35
