Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uniwersalnywymiarirolasumieniawtrudnychsytuacjachmedycznych
oniwolnośćjakoprawoczłowiekadonieczynieniatego,co
byłobyniezgodnezjegosumieniemirozumem.Takpoj-
mowanawolnośćmasłużyćrozumowiwodkrywaniupraw
naturalnych,będącjednocześniekoniecznymwarunkiem
rozwojucałegospołeczeństwaijegoczłonków45.
Etycznywymiarsumienia
Wetycznychrozważaniachnatematsumieniaporu-
szonezostajądwaważneaspekty,składającesięniejakona
jegodefinicję.Pierwszyznichtokonkretnaiindywidualna
praktykażyciowaczłowieka,drugitoobiektywnyporządek
moralnynzakodowany”wjegonaturze.
Zjednejstronysumieniejestspecyficznymzjawiskiem
moralnym,charakteryzującymsiępewnąkonkretnością.
Zwracasięonobowiemkuwłasnymaktomspełniającegoje
podmiotu.Tasamaosobajestwięcsprawcąaktuipodmio-
tem,którymoralnietenaktdefiniuje.Sumieniedecyduje
zatemodobruizłuuczynkówczłowieka,będącjednocze-
śnietrybunałem,przedktórymjestonzanieodpowie-
dzialny.Zdrugiejzaśstronypodmiottendokonujeowych
konkretnychaktównapodstawieobiektywnegoporządku
moralnegoprawanaturalnego,cojestponadtopopartejego
doświadczeniemżyciowymbądźprzykłademinnychludzi.
Skorowięcsumieniesamookreślawartośćmoralnądanego
aktu,atakżepowinnośćjegowypełnienialubzaniechania,
tomożemymówićojegofunkcjinormatywnej.Mimoże
jesttonormasubiektywnaikonkretna,ponieważzostaje
utworzonaprzezindywidualnieokreślonąjednostkęwsto-
sunkudojejwłasnychzachowań,toustanowionajestona
takżenapodstawieneutralnegokodeksunormmoralnych,
wktórymsumienieodnajdujewzóroraznadrzędnyimpe-
45
Tamże.
·18·
