Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
ROZDZIAŁ1|Zabawawewspółczesnejrefleksjiteoretycznej
dzie,jakwidzieliśmy,napewnymzwiązanymzpozornymicelamigryzachowaniu,
alerzeczywistynsens”tegożniepoleganaosiągnięciutychcelów.Raczejoddanie
sięzadaniugryjestwistociegraniemzsamymsobą.Autoprezentacjagrydziała
wtensposób,żegrający,gdywcośgra,tj.cośprezentuje,dochodzidowłasnej
autoprezentacji.Tylkodlatego,żegrazawszejestjużjakąśprezentacją,ludzkagra
możewprezentacjiznaleźćzadaniegry.Istniejąwięcgry,któretrzebanazwać
gramiprezentującymi,czytodlatego,żeczyniąaluzjędoprezentacji(ncesarz,król,
szlachcic”),czyteż,żegraniepolegawłaśnienatym,bycośzaprezentować(na
przykładgdydziecibawiąsięwauto)”10.
OdchodzącniecoodGadamera,wartowidziećautoprezentacjęwtowarzystwie
innejdążności-dążnościstatusowej.Człowiekwgrze/zabawie,uwolnionejodobli-
gacjiiprzeszkód,możeregularnierealizowaćpotrzebęwłasnegostatusu,niejako
potrzebężycia.Wdziałaniuludycznym,wktórymniemakorzyścipraktycznych,nie
mateżkontyngencjiżyciacodziennego,pozycjaistatuswyrastająpozaróżneoko-
licznościijaśniejąpełnymblaskiemjakonieusuwalnedeterminantyiwspółczynniki
bytowegouposażeniaczłowieka;wstanieświadomegożycianiemożnaniezacho-
wywaćpozycjilubniedążyćdojejosiągania.Podkreślamytowinnymmiejscu-
człowiekniepodejmujesięswobodnej,bezinteresownejaktywnościbezokreślenia
pozycjiwtejaktywności.Celemgry/zabawyniejesttylkobezinteresownezaistnie-
nie,alezrealizowanieontologicznegostatusu-prostychkonstytutywnychdążności
zagwarantowanychwregułachiwydzielonejsferzeprzestrzennej,czasowejirela-
cyjnej.Tapierwotnadążność,właśniebezinteresowna,aleniezbędnadlazachowa-
niabytu,różnisięradykalnieodpodobnychdążnościwpraktyceżyciacodziennego.
Sąoneanalogiczne,aleistotoworóżne.Jednakzpowodutejanalogiizaproponowane
wniniejszymopracowaniuelementarnateoriaitaksonomiamogąbyćstosowana
szerzej,wtrakcieanalizyinnychnieludycznychformżyciaspołecznego.
Wedletego,cobyłopowiedziane,pozycjeistatusyuczestnikówstanowiąkon-
stytutywnecechygier/zabaw,beznichniejestmożliwaakcjaludyczna.Czywarunki
tesądystynktywne?Okazujesię,żezbiórcechkonstytutywnychwrozpoznanych
teoriachróżnisięodzbiorucechdystynktywnych.Niekażdacechakonstytutywna
pojawiasięwroliczynnikadystynktywnego,czyliwroliczynnikaodróżniającegood
właściwegoikluczowegooponentazabawy,jakimjestświat,twardarzeczywistość.
Możnanawetprzyjąć,żezdecydowanawiększośćcechkonstytutywnychtejrolinie
spełnia.Wjakimśsensiedotyczytorównieżwyróżnikówzabawywteoriistatuso-
wo-transformacyjnej.Aletylkowpewnymzakresie,gdyżstatusy,pozycjeczyrangi
właśniedziękipowiązaniuzwarunkiembezinteresownościzabawydystynktywność
majązapewnioną.Sprawategozwiązkupodjętajestteżwdalszejczęścirozdziału.
Kryteriadystynktywnościbywająróżne,zależnieodwiarygodnieuprawianychteo-
rii.PodstawowecechywyróżnioneprzezJ.Huizingęodróżniająświatposzczegól-
10
Tamże,s.166-167.
