Zaproszeniadolektury
JakipococzytaćzdziećmibaśnieAndersena
flAteraz,posłuchaj…”–takzaczynasięwieleopowieściAnder-
sena.Tymsamymwięczwrotem,którybudujesytuacjęzbliżenia
człowiekazczłowiekiem,opowiadającegozesłuchającym,godzi
sięmożerównieżrozpocząćkomentarzdotegowyborubaśni
wielkiegoduńskiegopisarzapołowyXIXwieku.
WychodzionwseriiflŻyweziarno”,adresowanejdodzieciimło-
dzieży.Próbujemywniejprzywoływaćtekstydawneiwspół-
czesne–różne,wtejrozmaitościjednakpołączonewspólną
cechą:otwieraniemdlaczytelnikarejonuprzeżyćgłębszych–
moralnych,religijnych;pobudzaniemtakiejrefleksji,któraod-
najdujeistnieniewyższychsensówwpozorniezwyczajnychzja-
wiskach.Współczesnyświatspragnionyjestduchowychwartości
jakoddechuczystympowietrzem,adobraliteraturawrejon
takichwartościprowadzi.
BaśnieAndersenawyjątkowodobrzespełniajątewarunki.Jest
wnichcelnaobserwacjaświata,poetyckiewidzeniezjawiskipro-
blemówigłębokochrześcijańskawizjaegzystencji–jakże
szlachetnaiczysta–wjejwersjiprotestanckiej,surowejiwy-
magającej.Odstupięćdziesięciuprzeszłolattebaśnieniosąna
światprzesłanieekumeniczne.ObecnośćAndersenawniemal
wszystkichmiejscachnaszejwspólnejojczyzny-Ziemiiniesłab-
nącasiłajegowpływunaczytelnikówwszystkichgeneracjima
swojewytłumaczenie,jaksięzdaje,przedewszystkimwpotęż-
nejwierzewdziałaniemiłosierdziaiłaski,wgłoszeniuoczywistej
obecnościBogawkażdymmomencieludzkiegożycia;obecności,
któranadajeżyciusens,aczłowiekowisiłęprzetrwania.Torów-
nieżprawdopodobniespowodowało,żewokresiepanowaniaunas
marksistowskiejdydaktykisocrealizmuAndersenodsuniętybył
pozaakceptowanelekturyszkolne(ażpoeliminowanieniekiedy
jegobaśnizbibliotekszkolnych).Naszczęścietenczasminął.
Chcemytebaśnieofiarowaćznówmłodymodbiorcomdoczytania
–idoprzeżyciawgłośnejlekturzedomowej.Taksiędziśprzy-
jęło,żeksiążki(jeśliktośponiesięga)czytasięraczejpocichu,
54