Wstęp
Terrornazywanopanowaniemkrwi.Krewmajednak
tębłogosławionąwłaściwość,żeszybkokrzepnie.Książka
odziedzictwieTerrorubędziewięcksiążkąodwóch
innychpłynach:ołzachwylewanychnadgrobamiofiar
ioccie,którymszorowanośladykrwinapodeście
gilotyny.
Przemocpolitycznaodsamegopoczątkutowarzyszyła
RewolucjiFrancuskiej,wyznaczającjejkolejneetapy:
zdobycieBastyliipołączonezwymordowaniemjej
obrońców,krwaweobaleniemonarchii10sierpnia
1792roku,wrześniowemasakrywięźniów
podejrzewanychosprzyjanienadciągającymnaParyż
wojskomkoalicji,egzekucjakróla…Zczasem
tęspontanicznąprzemocpróbujesięzamknąćwformie
zinstytucjonalizowanegoTerroru.NaplacuRewolucji
zostajeustawionagilotyna,którejcieńlegnienacałej
epoce.WmanichejskiejwyobraźnijakobinówFrancuzi
dzieląsięnapatriotówiwrogówludu.Każdy,ktoniedość
głośnoopowiadasiępostronieRewolucji,stajesię
podejrzany.17września1793rokuwychodzisłynny
„dekretopodejrzanych”.Dowięzieńtrafiająbyli
emigranciiichrodziny,księża,szlachta,aletakże
niezliczonerzeszemieszczanichłopów.Podstawą
doaresztowaniamożebyćjakiśniewczesnydowcip,list
odkrewnegozzagranicylubdonosnieżyczliwego
sąsiada.Niktniemożeczućsiębezpieczny.
Donosicielstwojestwszakjednązrewolucyjnychcnót.
WParyżu,dumnymjeszczezezburzeniakrólewskiego
więzienia–Bastylii–wlatach1792–1793powstaje
czterdzieścinowych„bastyliiRobespierre’a”.Wlipcu
1794rokuprzebywawnichosiemtysięcy
„podejrzanych”,wskalikrajuTerrordotykapięćset
tysięcyFrancuzów.Zpoczątku„podejrzani”sądzą,
żezostalitylkointernowanidoczasuzawarciapokoju
zantyfrancuskąkoalicją.Wkrótcejednakichzłudzenia
zostanąwokrutnysposóbrozwiane.Ichsprawytrafiają
doTrybunałuRewolucyjnego,któryzgodniezprawem