Wprowadzenie
Ostatniawachtarobotnikówsztuki
Wdrugiejpołowie1986rokuAndrzejMatyniapisał
nałamach„Projektu”:„Polacymająanachroniczny
stosunekdoartysty.Wnaszejpolskiejmentalności
pokutujeprzeświadczenie,żeartystapowinienraczej
umrzećzgłoduniżdziełoswojeoferowaćspołeczności
filistrów.Równieżkrytycyzdezaprobatąprzyjmująfakt,
żedziełosztukistajesiętowarempoddanymogólnym
zasadompopytuipodaży”1.
Tenkrótkifragmentdobrzeoddajerozległe
napięcia,jakimpodlegałpaństwowysystemsztuki
wschyłkowymPRL.„Anachronicznystosunek
doartysty”oznaczatupowszechneprzywiązanie
dospołecznejfiguryartysty,którapowstałajeszcze
wXIXwiekuidominowałatakżepo1945roku.
Najkrócejmówiąc,chodziowyobrażenieartysty
oderwanegoodprozycodziennegożycia,
skoncentrowanegonawłasnejtwórczościizwiązanym
znią„wyższym”porządkiemrzeczy,zatoobojętnego
nakwestiematerialne.OczywiściewPRLmodelten