Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
REFLEKSYJNOŚĆ
WPRAWIE
Kontekstyizastosowania
redakcjanaukowa
KRZYSZTOFJ.KALETA
PAWEŁSKUCZY¡SKI
Hey, are you still there?
We have noticed your long inactivity. P.S. You will gain longer access to publications by clicking the MYIBUK SHELF button in the Information tab.
Jurysprudencja 6/2015
Skomplikowany charakter rzeczywistości - szczególnie tej, którą starożytni Grecy w odróżnieniu od zastanego porządku przyrodniczego, physis, uznali za rzeczywistość thesis, czyli stwarzaną i odtwarzaną przez człowieka za sprawą jego socjo- i kulturotwórczej aktywności - zawsze stanowił wyzwanie nawet dla zawodowych myślicieli, stawiających sobie ambitny cel usystematyzowania wiedzy o tym, co istnieje, jak i mocą czego istnieje, a także o tym, co jako istniejące - zachowuje szczegó1ną ważność poprzez swoje bezwyjątkowe i nieodparte obowiązywanie. Do tej szczegó1nej rzeczywistości należą normy działania, które zawarte są zwłaszcza w treści interesującego nas pojęcia prawa. Również jego powstawanie, istnienie, status ontologiczny i ważnościowy (resp. deontologiczny) są intelektualnym wyzwaniem, które wprawia we frustrację poznawczą. Problematyka poznania zasadności prawa zawiera się w pytaniach o istnienie uniwersalnych struktur kategorii bytu, jaką jest prawo, a także o możliwość jego obiektywnego poznania (jako kategorii ontologicznej i deontologicznej - czyli bytu, który w osobliwy sposób określa powinność) w zakresie satysfakcjonującym o tyle, o ile poznanie takie odsłania uzasadnienie jego istnienia. Tym samym problem ten staje zagadnieniem transcendentalnym, czyli pytającym o warunki możliwości istnienia prawa. Nie pozwala ono zrezygnować z poszukiwania czegoś uniwersalnego, niezmiennego, być może tylko formalnie uchwytnego, co uzasadnia i warunkuje istnienie prawa niezależnie od przyjęcia tego uzasadnienia jako faktycznego i w jakikolwiek praktyczny sposób nośnego argumentu za istnieniem porządku społecznego bądź jako podstawy do budowy kolejnej czy wzmacniania którejś z istniejących już teorii normatywnych. Poszukiwanie to jest wyrazem transcendentalnej i transcendującej zastany porządek fenomenalny dążności intelektu. Tego rodzaju poznanie mogłoby dostarczyć koronnego, ale także powszechnie zrozumiałego i dlatego też wiążącego argumentu, przemawiającego za tym, by prawa po prostu przestrzegać.
Author: Tomasz Bekrycht