Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
1.Kontekstdziałaniaadministracjiwięziennej
jakowieloznaczny–rzadkopojawiasięwpodręcznikachprawaikry-
minologiikrajóweuropejskich.Naokreślenienresocjalizacji”najczę-
ściejużywasięwnichterminów:rehabilitaton(odzyskanieutraconych
kompetencjiprzezprzestępców)lubtreatmentzdopiskiemcorrectional
(leczenieluboddziaływaniekorekcyjne)
19
.
ThomasMathiesenprzypominaznaczeniesamegosłowarehabilita-
tionidowodzi,dlaczegonieprzystajeonodokontekstuwięzieniaiwięź-
nia,mimożewtakimkontekściejestpowszechniestosowane.Jestono
połączeniemsłówfrancuskiegoiłacińskiego–pochodziodfrancuskiego
re,któreoznaczanpowrót”lubnpowtórzenie”,iłacińskiegohabilis,które
oznaczankompetentny”.Pierwotniesłowotooznaczałowięcnpowrót
dokompetencji”.Dziśsłowotooznaczawszerokimznaczeniuproces
przywracaniaczegośdostanuużywalności,awinnychodmianach:przy-
wróceniedodawnejgodności,zadośćuczynieniehonorowi.Autorzadaje
sobiepytanie,czyteodcienieznaczenioweodnosząsięrównieżdoska-
zanego:czymaonzostaćprzywróconydoformysprzedpopełnieniaprze-
stępstwa,doswojejdawnejgodnościsprzednupadku”?Czyteżodzyskać
swójhonorwoczachspołeczeństwa?Okazujesię,żewięźniowieniesą
rehabilitowani(nierehabilitująsię)wsensie,wjakimjestrehabilitowany
politykniesłusznieoczerniony(usuwasięzjegonakt”hańbiącyczyn,
któryrzekomopopełnił),lubdom,któryuległzniszczeniuniezwłasnej
winy,któryzostajeprzywróconydostanupierwotnego.Więźniowiesą
rehabilitowaniwtymsensie,żeszkoda,jakąwyrządzili,bywaprzezwy-
ciężona,zrównoważona,podczasgdyonisami,nawetponrehabilitacji”,
pozostająwpełniodpowiedzialnizajejspowodowanie.Ponadtoreha-
bilitacjapolitykóworazdomówodbywasiępoprzezaktwolizestrony
odpowiedzialnychwładz.Poprzezzestawdziałańlubdecyzjewładzete
przeprowadzająrehabilitację.Więźniowienatomiastniesąrehabilitowani
jednorazowymaktemwoliwładz.Autortwierdzi,żewidzimyrehabilita-
cjęwięźniówjakoproces,wktórymsamiwięźniowieponoszągłówną–
jeśliniejedyną–odpowiedzialnośćzaefekt.Wtensposóbponosząoni
podwójnąodpowiedzialność:sąodpowiedzialnizaszkody,kompromitację
ihańbę,jakrównieżzan(nie)powrótdokompetencji”
20
.
Tymczasempenologowiebrytyjscytłumacząznaczącąróżnicęmiędzy
rehabilitationareform,mimożeokreśleniatesąużywanezamiennie.
nReforma”(inaczej:poprawa,przekształcenie)oznaczazmianęprzestępcy,
PrinciplesofEuropeanPrisonLawandPolicy:PenologyandHumanRights,Oxford
UniversityPress,Oxford–NewYork2011,s.84in.
19
K.Pospiszyl,Współczesnetrendyrozwojuresocjalizacji,w:B.M.Nowak,M.Konop-
czyński(red.),Resocjalizacja.Ciągłośćizmiana,WydawnictwoPedagogiumWyższej
SzkołyPedagogikiResocjalizacyjnej,Warszawa2008,s.49.
20T.Mathiesen,PrisononTrial...,s.27–28.
