Содержание книги
перейти к управлению читателемперейти к навигацииперейти к деталям бронированияперейти к остановкам
1.Włóknadośrodkowe,czyliaferentne,zwanerównieżczu-
ciowymi,sąobwodowymiwypustkamikomóreknpozorniejedno-
biegunowych”,znajdującychsięwzwojachrdzeniowychiwzwojach
nerwówczaszkowych.Wypustkidośrodkowetychkomórekwnikają
przezkorzeniegrzbietowenerwówdordzeniakręgowegolubteżdo
mózgowia.
Zazwyczajodróżniasięwnerwachtrzytypywłókienczuciowych:
eksteroceptywne,proprioceptywneiinteroceptywne.
a.Włókna
eksteroceptywne
przewodzą
impulsy
z
ze-
wnętrznejpowierzchniciała:sąonenajliczniejszewnerwachskór-
nych.
b.Włóknaproprioceptywnerozpoczynająsięgłówniewna-
rządachruchu–kościach,stawach,więzadłachimięśniach.Sąone
przedewszystkimzwiązanezczuciemgłębokim.
c.Włóknainteroceptywnesąpodstawączuciatrzewnego.
Przewodząoneimpulsynerwowezreceptorówznajdującychsięwtrze-
wachiwnaczyniachkrwionośnych.Informująoneośrodkowyukład
nerwowyozmianachzachodzącychwśrodowiskuwewnętrznym.Tego
rodzajuimpulsyprzeważnieniedochodządoświadomościlubteżsą
odczuwanejakodziałaniebodźcówoniedokładnymumiejscowieniu.
Biorącpoduwagęróżneparametrystrukturalneiczynnościowe
Lloyd(1941)rozróżniłczterytypywłókiendośrodkowych.
TypI–najgrubszewłóknamielinowe(Aα);przewodząoneimpulsyzzakończeń
pierścienno-spiralnychwewrzecionachmięśniowychizzakończeńnerwowo-ścięgno-
wych,zwanychścięgnowyminarządamiGolgiego.
TypII–włóknamielinoweśredniejgrubości(Aβ,Aγ);przekazująinformacjezróż-
norodnychreceptorów,międzyinnymizciałekblaszkowatych(Paciniego)iopuszko-
wych(Krausego).
TypIII–cienkiewłóknamielinowe(Aδ);kończąsięwznacznymstopniuwolnymi
zakończeniami;inneznichdochodządociałekotorbionych.
TypIV–włóknabezmielinowe(C);kończąsięnaobwodzienaogółpodobniedo
włókienpoprzedniejgrupy.WłóknatypuIIIiIVsązwiązaneztzw.czuciemprotopa-
tycznym(p.t.IV),awszczególnościzczuciembólu.
2.Włóknaodśrodkowe,czylieferentne,występująwdwóch
postaciach,jakowłóknaruchoweiautonomiczne(wegetatyw-
ne).
a.Włókna
ruchowe,zwanerównieżsomatomotorycznymi,
unerwiająmięśniepoprzecznieprążkowane.Ichkomórkipoczątkowe
znajdująsięwrogachprzednichrdzeniakręgowegolubwjądrachru-
chowychnerwówczaszkowych.Zrdzeniakręgowegowłóknaruchowe
wychodząprzezkorzeniebrzuszne.
Sątoprzeważniewłóknagrube(Aα),ośrednicy10–20pm.Uner-
wiająonewłóknamięśniszkieletowych,zwyjątkiemwłókienznajdują-
cychsięwewrzecionachmięśniowych.Teostatniesązaopatrywane
przezwłóknanerwowecieńsze,ośrednicy5pm(Aγ).Ponadtoistnieją
włóknaruchoweopośredniejgrubości(Aβ),któremająunerwiaćwłók-
namięśniowezewnątrz-iśródwrzecionowe.
b.Włóknaautonomiczne(wegetatywne)przekazująimpulsy
zośrodkowegoukładunerwowegodomięśnigładkich(włóknawi-
6
