Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
21
dostrzeżeniapodobieństwiróżnic,atakżemożliwościpokonaniabarierper-
cepcyjnych.Kmiecik(1983),analizującstrukturypoznawczeosóbtwórczych,
wskazałacechyumożliwiająceimpełnewykorzystaniemożliwościiumiejętno-
ści:niskipoziomstabilności,otwartośćnanowedoświadczenia,abstrakcyjność,
złożonośćibogactwosiecipoznawczej.Niskipoziomstabilnościdecyduje
otym,żetwórcypreferująbodźcedziwneinowe,częstoposiadająniestabilny
obrazsiebieiświata,atakżeumiejąoderwaćsięodschematówmyślowych.
Zdrugiejstronyzbytmałastabilnośćsiecipoznawczejniesprzyjamyśleniu
twórczemu.Prowadzionadochaosuizachowańnieadekwatnych,anawetdo
działańpatologicznych.Kmiecikwymieniadwatypyotwartościnanowedo-
świadczenia:pierwszydotyczyprzepływuinformacjimiędzyelementamisieci,
drugi–wymianyinformacjiześrodowiskiemzewnętrznym.BadaniaKounina
(za:Kmiecik,1983)wykazałyistnieniezależnościmiędzyniskąsztywnością
siecipoznawczejaumiejętnościąwykorzystaniaodmiennychsposobówwidze-
niadanegozjawiskaoraztransformacjąstrukturpoznawczych.Niskipoziom
abstrakcyjności,złożonościibogactwasiecipoznawczejutrudniamyślenie
twórcze.JakpiszeKmiecik(1983,s.12),nimbardziejkonkretnyjesttypsie-
cipoznawczej,tymmniejszyjestpoziommyśleniatwórczegoorazwystępuje
większazależnośćzachowaniaodaktualniedziałającychczynników”.
Matczak(2000)zwracauwagęnajeszczeinnywymiarfunkcjonowania
poznawczego:refleksyjność–impulsywność.Wymiartenokreślasposóbre-
agowaniaosobywzetknięciuzzadaniamioniejednakowychtrafnychrozwią-
zaniach,awięczzadaniamitwórczymi.Refleksyjnośćtoinaczejnpowściąg
myślowy”,czyliodraczaniereakcjiistopnioweanalizowaniemożliwychroz-
wiązań.Impulsywnośćnatomiastpoleganaszybkimreagowaniu,nawyborze
pierwszejpojawiającejsięmożliwościrozwiązania.Danepochodzącezbadań
sąniejednoznaczne,choćŻuk(1986)łączyuzdolnieniatwórczezrefleksyjno-
ścią.Ponadtoosobytwórczesąokreślanejakointrowertycy,ponieważmotywy
ichdziałaniawynikająbezpośredniozrelacjimiędzyinformacjamizawartymi
wstrukturachpoznawczych.
Uznajesię,żedziecimająnieograniczonąbarieramizdolnośćspostrzegania
pewnychaspektów,którychdorośliniezauważają.Analizazachowaniadzieci
iichreakcjiwkontakcieznowymibodźcamipozwalanastworzeniekilkuza-
sad,dziękiktórymmożnaprzełamaćbarierypercepcyjne:
1.Dziecipodążająszlakiemwytyczonymprzezzainteresowaniaicieka-
wość.
2.Dzieciposzukująnowościipodejmująryzyko,eksperymentującznowy-
miprzedmiotami.
3.Dziecizwracająuwagęnawłasnyrytm.
