Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1I2IPojęcieistatusjakościżywności
15
nierzadkomamydoczynieniazkonsumpcjążywnościpodyktowanąwzględamipre-
stiżowymi,presjązestronygrupylubchęcizaimponowaniainnym.Ostatniazopi-
sanychsytuacjimaoczywiściemiejscewyłączniewspołeczeństwachookreślo-
nymstatusiespołecznym.Zkonsumpcjąpodyktowanąwzględamireligijnymi
spotykamysięnatomiastwśródwszystkichspołeczeństw,nawettychnajbiedniej-
szych,awzasadzienawetczęściejniżwśródbogatychwarstwspołeczeństwa.
Zdolnośćdozaspokajaniapotrzebludzkichprzezdobrakonsumpcyjnewiążesię
zichużytecznością.Żywnośćjakodobroekonomiczneposiadaokreślonecechy,do
którychzpunktuwidzeniakonsumentadonajbardziejpożądanychnależyzaliczyć:
wartośćodżywczą(pełnowartościowośćskładnikówpokarmowychwżywności),na-
turalnośćproduktu(niskistopieńprzetworzenia)orazświeżość.Wedługstanowiska
niektórychbadaczydotejlistywłączasiętakżewolnośćodzanieczyszczeń6.Jestto
stanwymaganyprzepisamiprawawprzeciwieństwiedotrzechwcześniejwymienio-
nychcech.Żywnośćmożebyćmniejlubbardziejwartościowa(odżywcza)czymniej
świeża,leczniemożezawieraćzanieczyszczeń(biologicznych,chemicznych,mate-
rialnych–szkło,metale,drewno,kawałkikruszywaitp.).Wymienionewyżejcechy
żywnościokreślająjejjakość–jakośćżywności.
Żywnośćjestdobremekonomicznym,dlategogłównymmechanizmemjejobrotu
idystrybucjijestmechanizmrynkowy.Tozkoleioznacza,żeżywnośćposiadaswoją
cenę,występujeteżpodażipopytnatodobro.Dostępdożywności–zuwagina
to,żezaspokajaonagłód,podstawowąpotrzebęczłowieka–następujejednaktak-
żepozamechanizmemrynkowym.Wynikatoztego,żeczęśćspołeczeństwa–ito
zarównowkrajachbiednych,jakibogatych–zuwaginaskromneśrodkifinansowe
lubichcałkowitybrakniejestwstaniezaopatrzyćsięwżywnośćzapośrednictwem
mechanizmurynkowego.Tuwłaśnieswójpoczątekbierzekoncepcjabezpieczeństwa
żywnościowegogospodarstwadomowego,państwa,wreszcieświata.
1I2IPojęcieistatusjakościżywności
Zżywnością,jejbezpieczeństwemorazjakościąłączysięwielezjawiskipojęćpo-
krewnych.Dotakichnależą:fałszowanieżywności,jejpodrabianieorazimitowanie,
oszustważywnościowe,zanieczyszczenia(mikrobiologiczne,chemiczne,mechanicz-
ne),zatruciażywności,skażenia,bioterroryzm,agroterroryzm7.Zapierwotneiklu-
czowenależyjednakuznaćpojęciejakościżywnościorazjejbezpieczeństwa.
6F
.Binder,Jakośćżywności.Rolnictwoekologiczne-odteoriidopraktyki,StowarzyszenieEkoland,
Warszawa1993.
7Bioterroryzmiagroterroryzmsąpojęciamizbliżonymiznaczeniowo.Różnicujejegłównieobiekt,
naktóryskierowanejestdziałaniezmierzającedowywołanianegatywnychnastępstw.Wprzypadku
bioterroryzmujesttożywnośćiwoda,wprzypadkuagroterroryzmu–zwierzętahodowlaneirośliny
uprawne.