Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.Zagadnieniaogólne
Bi,Zn,Co,Ni,Cd,Tl,Pb),jestwięcodczynnikiemgrupowym.Wobecnościcyjanku
potasujakośrodkamaskującegoditizonstajesięodczynnikiemselektywnymreaguje
tylkozbizmutem,ołowiemitalem.Użycietiosiarczanusoduwśrodowiskuoctanowym
jakośrodkamaskującegoczynireakcjęditizonowąspecyficznądlacynku.
1.5.Roztwory.Wyrażaniestężeń
Większośćodczynnikówchemicznychstosujesięwlaboratoriumanalitycznymwpo-
staciroztworów.Możnajepodzielićnaroztworyodokładnieustalonymstężeniu,np.
roztworymianowanewanaliziemiareczkowej(patrztom2),orazroztworypomocni-
cze,którychstosowaniewymagatylkoznajomościichprzybliżonegostężenia.WPolsce
obowiązujeMiędzynarodowyUkładJednostekMiar,zwanyskrótowoSI(Syst`
emeInter-
national).JednostkimiarukładuSIstosowanewniniejszympodręczniku.
Stężeniemsubstancjiwroztworzejestjejilość(liczność)zawartawokreślonejob-
jętościroztworulubrozpuszczalnika.Spotykasięteżwyrażaniestężeniawodniesieniu
dojednostkimasy(1kg)roztworulubrozpuszczalnika.
ZgodniezukłademSIpodstawowąjednostkąilości(liczności)materiijestmol.Mol
jesttolicznośćsubstancji(liczbacząstek)równaliczbieatomówzawartychwmasie
0,012kgwęgla-12.
Poprzedniotermin„mol”odnosiłsiętylkodoatomówicząsteczekibyłrówno-
znacznyzestosowanymwówczasterminemgramoatomlubgramocząsteczka.Teostatnie
terminyprzestałybyćstosowaneodczasuwprowadzeniaukładuSI,arozszerzonytermin
„mol”wymagaokreślenia,jakichcząstekondotyczy,np.molcząsteczekCH3COOH,
moljonówSO21
4,molelektronów.
JednostkąobjętościwukładzieSIjestmetrsześcienny(m3)orazodpowiedniejed-
nostkimniejsze,dm3icm3.Dopuszczonedostosowania,jakorównocennejednostki
objętości,litr(L)imililitr(mL).Należytuprzypomnieć,żew1964r.XIIKonfe-
rencjaGeneralnaMiariWagzmieniładawnądefinicjęlitrawtymsensie,żeodtego
czasu1dm3=1L.Wliteraturzechemiianalitycznejjakojednostkiobjętościstosuje
siępowszechnielitr(L)imililitr(mL).
Zdwupodstawowychjednostek:licznościsubstancji(mol)iobjętości(litr)tworzy
siępodstawowąjednostkęstężeniaroztworu,wyrażającąsięstężeniemjednegomola
cząstekwjednymlitrzeroztworu.Opisujesięskrótem„mol/L”lub„mol·L11”;
oznaczasięrównieżprzymiotnikiem„molowy”,np.roztwórjednomolowy.Zgod-
niezeświatowąliteraturąanalitycznąpozostawionorównieżwpodręcznikustosowanie
dużejlitery„M”naoznaczenieroztworuostężeniumolowym,np.roztwór0,5M.
Mnależytraktowaćjakoskrótwyrażenia„mol/L”lubsłowa„molowy”.Spotykasię
teżwliteraturzemilimol(1/1000częśćmola),milimolowyiodpowiedniskrótmM.
Odpowiedniodotychustaleńjednomolowyroztwórkwasuazotowegozawiera63,01g
HNO3w1litrzeroztworu,półmolowyroztwórkwasusiarkowego49,04gH2SO4
w1litrzeroztworu,a0,1Mroztwórazotanusrebra16,987gAgNO3w1litrzeroz-
tworu.Wymienioneprzykładymożnarównieżzapisaćwpostaci:c(HNO3)=1mol/L,
c(H2SO4)=075mol·L11ic(AgNO3)=071mol/L.Stężeniemoloweroztworuod-