Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SekcjaA–Strukturaiwiązania
A6HYBRYDYZACJAAWIĄZANIA
Hasła
Wiązaniasip
Określanietypu
hybrydyzacji
Geometria
Reaktywność
Każdewiązaniewystępującewcząsteczcezwiązkuorganicznegojest
albowiązaniems,albowiązaniemp.Każdyatomwcząsteczcejest
połączonyzinnymzapomocąjednegowiązanias.Jeślimiędzy
jakąkolwiekparąatomówwcząsteczcetychwiązańjestwięcej—
pozostałesąwiązaniamip.
Wewszystkichatomachwchodzącychwskładcząsteczek
organicznych—zwyjątkiematomówwodoru—występuje
hybrydyzacjasp,sp2albosp3.Atomypołączonepojedynczym
wiązaniemmająhybrydyzacjęsp3,atomypołączonewiązaniami
podwójnymi*—hybrydyzacjęsp2,zaśwatomachpołączonych
wiązaniamipotrójnymi*występujehybrydyzacjasp.
Wiązaniaotaczająceatomohybrydyzacjisp3przyjmująorientację
tetraedryczną;wokółatomuohybrydyzacjisp2mamydoczynienia
zgeometriąpłaskiegotrójkąta,natomiastatomywęglaohybrydyzacji
sptworząwiązaniazorientowaneliniowo.Zależnościtedeterminują
kształtgrupfunkcyjnychzawierającychatomyoróżnychtypach
hybrydyzacji.Grupyzawierająceatomyohybrydyzacjisp2sąpłaskie,
ate,wktórychwystępująatomyohybrydyzacjisp—liniowe.
Grupyfunkcyjne,wktórychwystępująwiązaniap,zreguły
odznaczająsiędużąreaktywnością,ponieważwiązaniapsąsłabsze
niżwiązaniasiłatwiejulegajązerwaniu.
Tematypokrewne
Hybrydyzacjasp3(A3)
Hybrydyzacjasp2(A4)
Hybrydyzacjasp(A5)
(*wyjątkiemsątuwiązaniawallenachR2C=C=CR2)
Wiązaniasip
Ustalenie,gdziewcząsteczcewystępująwiązanias,agdziep(rys.1),nie
jesttrudne,jeślipamiętasięonastępującychregułach:
lwszystkiewiązaniawystępującewcząsteczkachorganicznychsąalbo
wiązaniamitypusigma(s),albotypupi(p);
lwszystkiewiązaniapojedynczesąwiązaniamis;
lwiązaniepodwójneskładasięzjednegowiązaniasijednegop;
lwiązaniepotrójneskładasięzjednegowiązaniasidwóchp.
Określanietypu
Wewszystkichatomachobecnychwcząsteczkachorganicznych(zwy-
hybrydyzacji
jątkiematomówwodoru)występujejedenztrzechtypówhybrydyzacji:
sp,sp2albosp3(rys.2).
