Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RozdziałI.Tematykaciaławnaukachhumanistycznychispołecznych
lesnymibryłami.Podmiotowośćinnychniejestwięcdlanasuchwytna
wpełni,chociażfizycznezachowaniebryłycielesnejjestodczytywane
jakwskazówka,skojarzenieistnieniastronypsychicznejinnego(Gur-
czyńska-Sady2009:19).
Husserlowskiejfilozofiiciałaniemożnauznaćzaprzełomową,po-
równującjązowielewcześniejsząrefleksjądeBirana.Żyjącynaprze-
łomieXIXiXXw.filozofwanalizachdotyczącychciałapozostajepod
wyraźnymwpływemKartezjusza.Objawiasiętoprzedewszystkim
wniemożnościzerwaniazideąpodmiotu,którysamsiebiepoznaje
isamsiebiedoświadcza,bezwpływuinnych.
Istotnązmianęwfilozoficznymopisiecielesnościprzynosireflek-
sjaGabrielaMarcela(1889-1973).Marceljest,obokJeana-Pau-
laSartre’a,MichelaHenry’egoiMauricaMerleau-Ponty’ego,zaliczany
dogronanajwybitniejszychwspółczesnychfilozofówzajmującychsię
zagadnieniemcielesności.Opróczzainteresowaniatematykąciaławy-
mienionychautorówłączytakżewyraźnaniechęćdoparadygmatuKar-
tezjańskiego,cojestniebezznaczeniadlarozwojurefleksjinaduspo-
łecznionymciałem.Marceljestuważanyzatwórcęfilozofiiciała,gdyż
jakopierwszyzwróciłuwagęnafaktniejednoznacznościpojęciaciała.
nTym,coprzyczyniasiędozaciemnieniakwestii,jestpodługmniefakt,
żepojęcieciałaniejestwogólejednoznaczne.Należyprzecieżwziąć
poduwagęfakt,żepojęcieciałazmieniasięodpowiedniodopojęcia
duszy”(Marcel1987:114).Marcelzrezygnowałzrozważańnatemat
duszyiciałanarzeczfilozofiisamegociała,wychodzączzałożenia,że
odrozwiązaniaproblemurzeczywistościcielesnejzależypowodzenie
dalszychdociekań(Drwięga2005:142).
Marceluważa,żepośrednictwociałajestnampotrzebne,abyśmy
moglipoznawaćzarównoświat,jakisamociało.Ciało,określaneprzez
Marcelajakonmojeciało”
,jestnietylkoobdarzonemożliwościąodczu-
wania,aletakżeskupianasobieuwagęużytkownika(Drwięga2005:
144).MimoodrzuceniadualistycznejwizjiciałastworzonejprzezKar-
tezjusza,Marcelzmagałsięinnąjegoformą-problemempodwójności
ciała,ciałajakopodmiotuiprzedmiotu.Dałtemuwyrazwrozważa-
niachdotyczącychkwestiiinstrumentalnościciała,zastanawiającsię
nadpozycjąciaławzględeminnychprzedmiotów.
