Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Drugązasadąsocjologiianalitycznejjestwyjaśnianiezjawiskspołecznych
przezwskazywaniemechanizmówprzyczynowo-skutkowychłączących
działaniajednostekiwyjaśnianefaktyspołeczne.Mechanizmspołeczny
możebyćwieloznacznierozumianynagrunciesocjologii,dlategowarto
przytoczyćkilkadefinicjisformułowanychprzezprzedstawicielisocjologii
analitycznej.
Załóżmy,żezaobserwowaliśmysystematycznyzwiązekpomiędzydwoma
podmiotami,powiedzmyIiO.Abywyjaśnićzachodzącymiędzynimizwiązek,
szukamymechanizmuM,któryprzypojawieniusięprzyczynylubdanych
wejściowychIgenerujeefektlubwynikO.Poszukiwaniemechanizmuoznacza,że
niejesteśmyusatysfakcjonowanizaledwieustaleniemsystematycznejkowariancji
pomiędzyzmiennymilubwydarzeniami;satysfakcjonującewyjaśnieniewymaga,
żebyśmybyliwstanieokreślićelementarnespołeczneprzyczyny1,które
doprowadziłydopowstaniatakiejzależności.
(HedströmiSwedberg920059s.7)
[ł]mechanizmspołecznyjestprawdopodobnąhipotezą,lubzbiorem
prawdopodobnychhipotez,któremogąbyćwyjaśnieniemjakiegośzjawiska
społecznego,wyjaśnieniarozumianegozperspektywyinterakcjipomiędzy
różnymijednostkamilubpomiędzyjednostkamiijakimśagregatem(wchodzę
winterakcjęzjednostką,jeślizmieniampasjezdni,kiedyjejprzednizderzak
pojawiasięwodległościpięciustópodmojegotylnegozderzaka;wchodzę
winterakcjęzespołecznymagregatem,kiedydostosowujęmojąprędkość
dośredniejprędkościnaautostradzie).
(Schelling920059s.32–33)
Wyjaśnieniezapomocąmechanizmówdziaławtedy,kiedyidlatego,żepotrafmy
zidentyfkowaćokreślonywzórprzyczynowy,któryrozpoznajemywróżnych
sytuacjachiktórydostarczazrozumiałychodpowiedzinapytanie„Dlaczegoonto
zrobił?”
(Elster920059s.52)
1
AutorzyużywająwprowadzonejprzezJonaElsterametaforycogsandwheels,któraniemaodpo-
wiednikawjęzykupolskim.
22
Perspektywateoretyczna
