Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EwaKRUPA,DariaDRABIK
FundacjaOrange
SKĄDSIĘBIORĄCYFROWIHUMANIŚCI?–NOWETECHNOLOGIEWPROJEKTACHSPOŁECZNYCH
Abstrakt.Wrozwojuspołeczeństwainformacyjnego,wktórymbierzeudziałnowoczesnabiblioteka,ważnesąnietylkotechniczneumiejętnościobsługikomputera,aletakże
kompetencjecyfrowe,którepozwalająludziomnazdobywaniewiedzy,udziałwkulturzeczybudowaniespołeczności.Abytechnologiebyłysprzymierzeńcemtychdziałań,
ważnejestszerzeniedobrychpraktykwtymobszarze.Wartykuleprzedstawionoprojektyedukacyjne,wktórychpowstająwirtualnemapymiast,teledyskidopiosenek
ludowych,remiksy,medialaby,agrywalizacjawzmacniainicjatywylokalne.
Szacujesię,żedo2015r.90%miejscpracybędziewymagałoprzynajmniejpodstawowegopoziomuumiejętnościcyfrowych,aponad
60%uczniów,dziśrozpoczynającychedukację,będziepracowałowzawodachjeszczenieistniejących[20].Europejska
DigitalAgendafor
EuropeScoreboard
niepozostawiazłudzeń–abyjutroodnaleźćsięnarynkupracy,jużdziśmłodyczłowiekmusinabieraćbiegłości
wefektywnymwykorzystaniukompetencjicyfrowych[21].Niechodzijednakwyłącznieoswoistąbiegłośćtechnicznączyumiejętności
programistyczne.Gratoczysiętakżeorozwijanieinnych,„miękkich”umiejętnościicech–elastyczności,ciekawościświata,zaufania
doinnych–którewpołączeniuzwysokąsprawnościącyfrowąpozwoląprzekładaćnowotechnologicznezdobyczenapolepszaniejakości
życia.Takrolę„cyfrowychhumanistów”–kompetentnych„tłumaczy”nowychtechnologii–postrzegaFundacjaOrange.Dlategowswoich
programachkładzienaciskzjednejstronynawzmacnianiekompetencjicyfrowychmłodychludzi,azdrugiej–narozwijanieichpasji,
motywacji,otwartościczychęcidodziałaniawzespole.
ODCYFROWYCHTUBYLCÓWDOCYFROWYCHHUMANISTÓW?
Abysprawdzić,wjakimstopniumłodziludziesąpełnoprawnymiuczestnikamispołeczeństwainformacyjnego,czylinietylkowzakresie
używaniamediów,aleteżtworzeniaiwspółtworzeniawartościowychtreściwInternecie,organizowaniagrupyużytkownikówczydzielenia
sięswojąwiedząipasjami,FundacjaOrangewdrożyłabadaniekompetencjicyfrowychmłodzieży(14-18lat)[22].Dotyczyłoonoróżnych
obszarówcyfrowychumiejętności,związanychz:
wyszukiwanieminformacjiikorzystaniemzdostępnychźródeł(wtymdobórodpowiednichmetodwyszukiwania,krytycznepodejście
doźródełinformacji,korzystaniezaplikacjiinarzędziwspierającychdotarciedoinformacji);
budowaniemrelacjiwInternecie(formynawiązywaniarelacjiikomunikacjiwInternecie,ichwpływnarozwijaniezainteresowań,
dyskusjenaforachtematycznychzarównojakoodbiorca,jakinadawcakomunikatu,atakżetworzenieswojegowizerunku
wInternecie);
kreatywnymwykorzystaniemmediów(tworzenietreściwizualnych,audioinarracjicyfrowychzwykorzystaniemnowoczesnych
narzędziiaplikacji,formaichprezentacji,współpracazinnymiprzytworzeniuiprzetwarzaniu,atakżeprezentowanieonlineioffline
zwykorzystaniemróżnorodnychnarzędziiaplikacji);
tworzeniem(budowaniewłasnychtreścibezbezpośredniegokorzystaniazdostępnychjużzasobów,tworzeniezłożonychkomunikatów
multimedialnychłączącychróżnorodnenarzędziaiformyprezentacji,konstruowanieunikatowychtreścizelementówpozyskanych
zinnychźródeł;digitalizacja).
Wynikibadania„KompetencjecyfrowemłodzieżywPolsce”potwierdzająprzekonaniefunkcjonującewspołecznejświadomościotym,
żemłodziludziesą„zrośnięci”znowymimediamiiżenowetechnologietowarzysząimniemalwkażdejdziedzinieżycia.Obalająjednak
mit,żemłodzisą„cyfrowymitubylcami”–czyliświadomymiekspertami,biegleimądrzekorzystającymizdobrodziejstwnowych
technologii.Łatwośćobsługinowychurządzeń,brakobawprzedeksperymentowaniemiswoboda,zjakąmłodziporuszająsięwświecie
nowychmediów,niezawszeidąwparzezichświadomymitwórczymwykorzystaniem.Słowem:to,żedzisiejszamłodzieżdorastała
wświecieszybkichkomputerów,tabletów,smartfonów,konsolidogiernieuczyniłoznichcyfrowychtubylcówanitymbardziejcyfrowych
humanistów,zdolnychzmieniaćświatnalepszedziękimożliwościomzapewnianymprzeznowetechnologie.
SEN,SZKOŁA,SURFOWANIE–CZYLICOBADANIAMÓWIĄOMŁODZIEŻY
Jeżelitwojedziecinieśpią,toprawdopodobniesąonline–
podtakimtytułemukazałsięartykułwTheNewYorkTimesw2010
r.[23].Aktualnośćtegostwierdzeniapotwierdzająbadaniakompetencjicyfrowychmłodzieży.Aż91%nastolatkówcodzienniekorzysta
zInternetu,średniosurfując2,5godzinykażdegodnia.Przyjmując,żemłodyczłowiekpoświęcaosiemgodzinnadobęnasen,zajęcia
wszkoleiodrabianepracdomowychzajmująmuokołosiedmiugodzin,tosurfowaniewsiecijesttrzeciączynnościąpodwzględemilości
poświęconegoczasuwplaniedniamłodegoczłowieka.Typowydzieńprzeciętnegonastolatkamożnaopisaćskrótem3xS:sen,szkoła,
surfowanie.
ComłodzirobiąwInternecie?Prawiewszystko,cowświecierzeczywistym:przygotowująsiędozajęćwszkole,zdobywająwiedzę,
szukająrozrywki,kontaktująsięzbliskimiidalszymiznajomymi,rozwijająswojepasje.71%respondentówpotwierdza,żetrudnoimsobie
wyobrazićżyciebezInternetu(taksamotwierdzi43%ichrodziców),a69%zgadzasięzestwierdzeniem,żebezsieciżyciebyłobydużo
mniejzabawne.DlamłodychinternautówFacebookpełnirolęcyfrowegopodwórka,gdziespotykająswoichprzyjaciół,rozmawiająznimi,
chwaląsięzdjęciami,dzieląradościamiismutkami,umawiająnaspotkania„wrzeczywistościoffline”,ipomagająwodrabianiuprac
domowych.Aż88%nastolatkówposiadakontonatymserwisiespołecznościowym,a62%deklaruje,żeodwiedzatęstronęcodziennie.
SIEĆIKOMPUTERNIEMAJĄPRZEDMŁODYMITAJEMNIC?
NiezależnieodczęstotliwościkorzystaniazInternetu,młodzipostrzegająsiebiejakobiegłychużytkownikównowychtechnologii.Wysoko
oceniająswojekompetencjewzakresieobsługiInternetu(84%),obsługikomputera(80%)iwyszukiwaniainformacjiwInternecie(80%).
Ichrodzicesąbardziejkrytycznijeślichodzioswojecyfroweumiejętności.Mniejniżpołowadorosłychoceniadobrzelubbardzodobrze
kompetencjewtychsamychobszarach(odpowiednio:41%–korzystaniezInternetu38%–obsługakomputera44%–wyszukiwanie
informacji).Wśladzaniższąocenąkompetencjiidzieteżwyraźniemniejszezaangażowanierodzicówwposzczególneczynności
wykonywanewInternecieinakomputerze.Rodzicerzadziejkorzystająnietylkozmediówspołecznościowych,aleteżztakpodstawowych
funkcjonalnościjake-mail.Niepewnośćrodzicównatympolusprawia,że76%rodzicówoceniaswojekompetencjegorzej,niżkompetencje
swoichdzieci.Niedziwiwięc,żewiększośćdorosłychniewidzisięwroliprzewodnikapocyfrowymświecieitylko3%rodzicówczęsto
udzielaporadswoimdzieciomwzakresiekorzystaniazInternetuinowychtechnologii.
Wysokaocenawłasnychkompetencjicyfrowychprzezmłodzieżniezawszeidziewparzezumiejętnościamipraktycznegowykorzystania
narzędzicyfrowychiaplikacjiinternetowych,atakżewyszukiwaniemwiarygodnychźródełwiedzy.Okazujesię,żejedynie25%młodych
ludzikorzystazprogramówdoedycjizdjęć,10%–doedycjimuzyki,a9%–doedycjimateriałówwideo.66%młodychinternautówniezna
iniekorzystaztegotypunarzędzi.Chociażmłodzitwierdzą,żeniemająwiększychproblemówzwyszukiwanieminformacji,tojednak
możnaprzypuszczać,żeznalezienieodpowiedzinabardziejskomplikowanepytaniamogłobysprawićimproblem.Wtrakciebadania
okazałosię,żetylko2%młodychosóbspontanicznieposługujesiępodstawowymifunkcjamiprzeglądarekinternetowychpodczas
wyszukiwaniaprecyzyjnychinformacji.Dodatkowo21%nastolatkówwżadensposóbnieweryfikujeinformacjiznalezionychwsieci,
uznającjezacałkowiciewiarygodne.Pozostalisprawdzająichautentycznośćnajczęściejnainnychstronachwsieci(24%),wksiążkachlub
encyklopediach(15%),konsultująsięzrówieśnikami(9%)lubrodzicami(8%).
