Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nymczasie.Kohortajestterminemdemografcznymodnoszącymsiędoosób
urodzonychwtymsamymroku(lubgrupielat),którenastępniestarzejąsię
razemidoświadczająspecyfcznychprzejśćlubzmianspołecznych(takich
jakIIwojnaświatowa)wprzybliżeniuwtymsamymwiekuchronologicz-
nym.Wedługniektórychbadaczylepiejjestzarezerwowaćokreśleniewie-
kulubkohortyurodzeniowejdlategoznaczenia,aniepokolenia19.Takwięc
analizująckategoriępojęciową,jakąjestpokolenie,należywziąćpoduwagę
szereguwarunkowań,mającnawzględzieto,wjakisposóbkształtowałosię
podejściedotegozagadnieniaprzezszereglat.Wniniejszymujęciuproble-
munajistotniejszeokażąsięteaspektypojęciapokolenia,którezwiąza-
nezczynnikamipsychologicznymiispołecznymi,mającymiwydźwiękwe
współczesnychpracachnaukowychibadawczych.
101010Pokoleniewujęciusocjologicznym
Wwieluopracowaniachnaukowychidefnicyjnychpojęciepokolenia
wiązanejestnajczęściejzgrupąspołeczną,copredysponujetopojęciedoka-
tegoryzowaniagojakosocjologicznego.Jakopierwszynapojęciepokolenia
jakogrupyspołecznejzwróciłuwagęW.Dilthey.Wjegodzielemożnaodna-
leźćszerszyniżdotejporykontekstdefnicyjnyipoglądowyzwiązanyzpo-
jęciempokolenia.Autor,zwracającuwagęnawarunkispołecznetworzenia
sięnowychgeneracji,stwierdza,żefljakosamągenerację[...]określamy
tychwszystkich,którzywpewnymsensieoboksiebiedorośli,toznaczy,któ-
rzymieliwspólnedzieciństwo,wspólnywiekmłodzieńczyiuktórychnaten
samczasprzypadadobamęskiejdojrzałości.Sprawiato,żeosobypowiązane
głębsząwspólnością.Ci,cowlatachmłodzieńczychdoznalitychsamych
wpływówkierowniczych,składająsięrazemnapokolenie.Takpojętagene-
racjatworzyciaśniejszykrągjednostek,którenaskutekzależnościodtych
samychwielkichzdarzeńiprzemian,jakiemiałymiejscewokresieichpobu-
dliwości,mimoodmiennychczynników,którepóźniejsiędołączyły,związa-
newpewnąjednolitącałość”20.
Słownikowadefnicjapokoleniazawieraaspektzarównoczasowy,jakija-
kościowyjakoznaczącewjegodefniowaniu.flPokolenie(terminsocjologicz-
ny).Częśćpopulacjiwyróżnionazewzględunawiek:młodszalubstarszaod
innychmniejwięcejoczas,jakiupływaodnarodzinrodzicówdonarodzin
19D.I.Kertzer,Generationasasociologicalproblem,flAmericanSociologicalReview”1983,nr9,
s.125-149;V.Marshall,Generations,agegroupsandcohorts:conceptualdistinctions,flCanadianJour-
nalonAging”1983,nr2,s.51-61;N.Ryder,Thecohortasaconceptinthestudyofsocialchange,
flAmericanSociologicalReview”1965,nr30,s.843-861.
20W.Dilthey,GesammelteSchriften,t.5,Stuttgart1924,s.37,przekładpolskiK.Wyka,Roz-
wójproblemupokolenia,Łódź2010,t.7.
23