Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Doubtisanunhappyanddissatisfiedstatefrom
whichwestruggletofreeourselvesandpassinto
astateofbelief,while[thefeelingofbelieving]
isacalmandsatisfactorystatewhichwedonotwish
toavoid,orchangeintoabeliefinanythingelse.
Onthecontrary,weclingnotmerelytobelieving,
buttobelievingjustwhatwedobelieve(...).The
irritationofdoubtcausesastruggletoattainastate
ofbelief.Ishalltermthisstruggleinquiry(...).With
thedoubt,therefore,thestrugglebegins,andwiththe
cessationofdoubtitends.
CharlesSandersPeirce
Wprowadzenie
Z
godniezwiodącympoglądemnaprzekonania,przyjmowanym
wanalitycznejfilozofiiumysłuorazwnaukachkognitywnych,
stanowiąonezjednejstronyistotną,azdrugiejstronyjednorodną
kategorięstanówmentalnych.Przekonaniasąistotne,gdyżuważasię
jezaprzyczynyoddziałującenamyślenieorazdziałanie.
Poszczególnezdolnościpoznawczeorazzachowaniemożnazatem
wyjaśnić,odwołującsiędointerakcjipomiędzyprzekonaniamioraz
innymistanamimentalnymi.Kategoriaprzekonańmabyćponadto
jednorodna,gdyżwszystkieprzekonaniauznajesięzapostawy
propozycjonalne,awięcpsychologicznerelacjepomiędzy
posiadającymijeosobami,atreściąowychpostaw,któratotreść
przybieraćmazawszeformęjęzykowegosądu.Obatezałożenia
dotycząceprzekonańpochodzą,wgruncierzeczy,ztakzwanej
psychologiipotocznej.Wniniejszejpracyprzyjętozałożenie
oistotnejroliprzekonańwkontekściewyjaśnieniadziałaniaumysłu,
leczodrzuconozałożenieojednorodnościprzekonań.
Celemniniejszejpracyjestobronakoncepcji,zgodniezktórą
istniejądwatypyprzekonań:przekonaniaheurystyczneoraz
przekonanianormatywne.Obatypyprzekonańposiadająodmienne
cechy,jednakjużwtymmiejscuwartopodkreślić,żekryterium
odróżnieniastanowiichumysłowageneza.Przekonaniaheurystyczne
wytwarzanesąnieświadomieorazautomatycznieprzezumysł
