Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
WielkaBrytaniawXXwiekuprzeszłazasadnicząprzemianę.Utraciłaimpe-
rium,naktórepodkoniecXIXwiekuskładałasięjednatrzecialądównanaszym
globie.Wkonsekwencjicałkowiciemusiałasięzmienićjejpolitykazagraniczna,
jednakosobyzajmującesięniąztrudemakceptowały—począwszyodIwojny
światowej—widocznystopniowyupadekpozycjiWielkiejBrytaniii„zwijanie”
imperium.Zniknęłotakżepodejściepełnejotwartościdoświata.Jeszczenapo-
czątkuXXstuleciafunkcjonowałniczymnieograniczonyhandelzeświatem,
aBrytyjczycyprzemieszczalisiępocałymglobiebezwizipaszportów
1
.
JużwpierwszejpołowiewiekuXXWielkaBrytaniaprzestałasięliczyćjako
potęgamorska,jednocześniezmagającsięzdużymikłopotamigospodarczymi,któ-
rewlatach60.i70.zapewniłyjejprzydomek„choregoczłowiekaEuropy”.Pro-
dukcjawęglaz300milionówtonwroku1914spadłado50milionówpodkoniec
wieku,azponadtysiącaczynnychkopalńzostało13.Zniknęłytkalnie,zaśstocz-
nie,któreniegdyśbudowałyokoło60%światowejfloty,obecnieprodukujązaled-
wie4%.MimotopodkoniecXXwiekuWielkaBrytaniaodgrywałaznaczącąrolę
naareniemiędzynarodowej,ajejpozycjaekonomicznanależaładonajsilniejszych
wEuropie.Wciągustulatzespołeczeństwaindustrialnegoprzekształciłasię
wpostindustrialne,któregonajsilniejszymsektoremsąusługi.Przeszłatakże
okresrozwojupaństwaopiekuńczego,abynastępniesystematyczniejeograniczać.
OcenianieXXstuleciajakowiekuupadkuWielkiejBrytaniijest,jaksłusznie
zwracauwagęDavidButler,sprawąperspektywy.Realnedochodyobywateli
potroiłysięwciąguwieku.Liczbaosóbmieszkającychwdomachbędącychich
własnościąwzrosłaz30%w1945rokudo60%w1990roku.Jednocześniepod
względemrozwojugospodarczegoWielkaBrytaniaprzezwiększączęśćwiekupo-
zostawaławtylewporównaniuzwysokorozwiniętymipaństwami,takimijaknp.
StanyZjednoczone.
Życiepolitycznekrajubyłozwiązanezrytmemwyborówiwwiększymlub
mniejszymstopniu—zosobowościąkolejnychpremierów.Wprawdzieporównania
7
