Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wyobraźnia-pamięć-tożsamość
nia.Poszukującśladówimaginacjiwteoriachwielkichuczonych,
takichjakAlbertEinstein,Hellerwskazujenazłożonąrelacjęnauki
iwyobraźni:
Zjednejstrony,osiągnięciawspółczesnejnaukinieustannym
zwycięstwemmatematykinadwyobraźnią;zdrugiejstrony,przebywa-
niewnowychświatachujawnianychprzezwspółczesnąmatematykę
iwspółczesnąfizykęuczynasząwyobraźnięplastycznościiodwagi,nie-
zbędnychdotego,byodkryćjeszczeinneświaty.Wyobraźniapotrzebna
wnauceniejesttylkowymyślnymprzetwarzaniemtego,coznane;jest
logicznymwyciąganiemwnioskówzjeszczenieodkrytychprzesłanek2.
Niejestmoimzamiaremdokładnerelacjonowaniewszystkich
definicjiiteoriiwyobraźni3.Abyjednakmócsprawnieporuszaćsię
wświeciefilmowejimaginacjimarcaForstera,przywołamwniniej-
szejczęścikilkanajbardziejistotnych,zpunktuwidzeniapodjętych
turozważań,wątkówzogólnejhistoriiiteoriipojęciawyobraźni.
2m.Heller:Naukaiwyobraźnia.Kraków1995,s.12.Gwoliścisłościnależy
dodać,żewedługautorawysiłekwyobraźnidotyczyprzedewszystkimnietyle
wyznaczanianowychścieżek,ilenadążaniazaosiągnięciamiwspółczesnychnauk
ścisłych,operującychcorazczęściejtrudnymidoprzyswojeniakategoriamiabs-
trakcyjnymi.Por.ibidem,s.169.
3JanTrąbkasłuszniestwierdza:UWyobraźniawswejhistoriinaturalnejprze-
chodziłaróżnewzlotyiupadki;odokresów,wktórychprzeczonojejistnieniu
iuważanozaintelektualnąfatamorganę[ł],pookresy,wktórychuważana
byłazanajważniejsząsprawnośćumysłową”.J.Trąbka:Wyobraźniał,s.61;por.
J.STarobinski:Wskazówkidohistoriipojęciawyobraźnia.Przeł.W.KwiaTkowski.
UPamiętnikLiteracki”1972,z.4,s.220-224.