Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
ANTECEDENCJEIKULTUROWE
UWARUNKOWANIEEDUKACJIEKOLOGICZNEJ
WDRUGIEJRZECZYPOSPOLITEJ
Człowiekjestwytworemśrodowiska
ibezniegoniemożeżyć1.
Pojęcie„kultura”pierwotniedotyczyłouprawyziemi2,ujmowano
jewopozycjidonatury(ładnarzuconyprzezczłowiekazjawiskom
naturalnym),następniewsensiedoskonaleniaumysłu3.MarcusTullius
CicerofilozofięnazwałkulturąduchaitymsamymwIwiekup.n.e.
wprowadziłterminkulturadodziedzinynaukhumanistycznych(uszla-
chetnienieżyciaduchowego).JoachimLelewelw„Wykładziedziejów
powszechnych”(1822–1824)wyjaśnił,żekulturaobejmujereligię,
moralność,obyczaje,organizacjęspołeczną,pracęfizycznąiumysło-
wą,naukęisztukę.Kulturajestzbioremdóbrspołeczności,którekon-
kretyzująsięwokreślonymmiejscu,przestrzeni,czasie4.Stanowi
„wszystkoto,coczłowiekdonaturydodał”5.
1R.Opoka-Wójtowicz,W.Rozwadowska,Z.Wróblewski,Poradnikekologiczny,
KatolickiUniwersytetLubelski,Lublin1993,s.7.
2Culturaagri(łac.)uprawaroli.
3Culturaanimi(łac.)doskonalenieduszylubumysłu.
4Por.B.Turlejska,Społeczno-kulturowyhoryzontwiedzypedagogicznej,w:S.Palka
(red.),Pograniczapedagogikiinaukpomocniczych,WydawnictwoUniwersytetuJa-
giellońskiego,Kraków2004,s.157-163.
5
J.Topolski,Wprowadzeniedohistorii,WydawnictwoPoznańskie,Poznań1998,s.87.