Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.Gospodarstwodomowe–istotaifunkcje
aszczególniezasiłkidlabezrobotnych,świadczeniaspołeczne,darowizny,alimenty,
dochodyztytułuwłasnościiwynajmunieruchomości.
Przedstawionezestawienianiewyczerpująoczywiściecałegoschematuklasyfika-
cyjnegogospodarstwdomowych.Rozszerzającpolebadawczenainnedyscypliny,np.
socjologię,psychologię,etnologięczymarketing,możnabywyróżnićjeszczeinnepo-
działygospodarstwdomowych,chociażbywedługstylużycia,zapatrywańpolitycznych,
wyznańreligijnych,zachowańnabywczychitp.Zagadnieniatewychodząjednakpoza
ramytematycznepodręcznika.
1.2.Zasadyiorganizacjafunkcjonowania
gospodarstwadomowego
Ogólnązasadądziałalnościgospodarstwadomowegojest–podobniejakwprzypadku
innychpodmiotówgospodarczych–zasadaracjonalności,wyrażającasięwdwojakisposób:
•jakomaksymalizacjaefektu(czylistopniazaspokojeniapotrzeb)zjednostki
nakładudóbrekonomicznychpozostającychdodyspozycjigospodarstwadomowego;
•jakominimalizacjanakładówwsytuacji,gdyzgóryjestokreślonyefektdziałania
gospodarstwalubniektórychjegoczłonków.
Należyjednakdodać,żezasadaracjonalnegogospodarowanianiejestwgospodar-
stwachdomowychprzestrzeganatakrygorystycznie,jakwprzedsiębiorstwach.Wymogi
racjonalnościekonomicznejwgospodarstwiedomowymniejednokrotnieschodząna
dalszyplaniustępującelomnaturysocjologicznejlubpsychologicznej,np.indywidualnym
gustom,nastrojom,priorytetomwychowawczym,efektowinaśladownictwa,efektowi
prestiżuczyuwarunkowaniomzdrowotnym(zagadnieniateomówionownastępnym
rozdzialeksiążki).
Podstawowym,pierwotnymzasobemwytwórczymkażdegogospodarstwadomowego
jesttzw.kapitałludzki,czyliliczba,zdrowie,wykształcenieorazumiejętnościfizyczne
iintelektualnejegoczłonków,atakżeczas,jakimogąoniprzeznaczyćnapracę.Sku-
mulowanykapitałludzkiczłonkówgospodarstwastanowijegopodażpracy16.Wielkość
ijakośćtegostrumieniapracyjest–bezpośredniolubpośrednio–źródłempieniężnych
oraznaturalnych(wpostacidóbrmaterialnychiusług)dochodówgospodarstwadomo-
wego,ateostatecznieprzekształcająsięwdobrakonsumpcyjneizaspokojeniepotrzeb
członkówgospodarstwa.Pracęnależyturozumiećnietylkojakobieżącywysiłekfizyczny
iintelektualnyorazichwynagradzanie,lecztakżejakopracęprzeszłączłonkówgospo-
darstwa,wyrażonąwpostaciemeryturorazoszczędnościprywatnych,któresąwswej
istocieprzesuniętymiwczasie(odłożonymi)dochodamizpracy.
Oprócztego,naturalnegoitkwiącegowgospodarstwiedomowympotencjałupracy,
gospodarstwamogądysponowaćinnymirodzajamizasobów,niepochodzącymijednak
zichpracy,lecznp.zpracywcześniejszychpokoleń(spadki,darowiznyitp.)lubze
16M.Blaug,Metodologiaekonomii,przeł.B.Czarny,A.Molisak,WNPWN,Warszawa1995,s.322–323.