Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Nowotniak,Etnografiawizualnawbadaniachipraktycepedagogicznej,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-110-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
CzęśćI.Etnografiawizualnawbadaniachpedagogicznych
lemjestopisianalizacałościlubczęścikulturyczyspołeczności,etnografię
komunikacji,kognitywnąantropologię,antropologięopisu.
Wielokrotnewykorzystywanieterminu„etnografia”wróżnychkonteks-
tachsprawia,żeuczonymtrudnosięzgodzićnajakąkolwiekistotnądefinicję
tejdziedziny,ponieważtaniejestczymśjednolitym.Wnastępnymrozdziale
zawężęzakresrozważańdobadańetnograficznychwedukacji.
Etnografiaedukacyjnajako
„kulturastudiowaniakultur”54
B
adaniaetnograficznemająswojeodrębnedziejewantropologii,socjo-
logii,psychologii,pracysocjalnej,historii,medycynie,atakżeedukacji.
Istniejekilkafazhistorycznychrozwojuetnografiiedukacyjnej,odmiennych
wzależnościodmiejsca,wktórymzaczętowykorzystywać.
Baząteoretycznąbrytyjskiejetnografiiedukacyjnejjestinterakcjonizm
symboliczny55.Amerykańskaetnografiaedukacyjnaodwołujesięwwiększym
stopniudoteoretycznegozapleczaantropologiikulturowej,zainteresowanej
edukacjąjakośrodkiemtransmisjikulturowej56.Pierwszymwymiernymizna-
czącymefektemwspółpracyamerykańskichantropologówibadaczyprocesów
edukacyjnychbyła,opublikowanaw1955roku,pracapodredakcjąGeorgaSpin-
dlera,zawierającajakościoweanalizyszkolnejcodzienności.G.Spindlerzwra-
całwniejuwagęnato,żedokonujączróżnicowanychpomiarówwprocesie
reformowaniasystemówedukacyjnych,zabiegającopoprawęprocesukształ-
cenia,częstotracimyzpolawidzeniafakt,żeedukacjamasłużyćludziom.Nie
wszystko,comożebyćpoliczone,liczysięiniewszystko,coliczysięwedukacji,
możnapoliczyć.Stosunkowołatwomożnapoliczyćkomputerywszkole,aleta
„policzalna”informacjanicniemówiojakościedukacji,którądzieciotrzymują
wtejinstytucji.
Najwcześniejszeformyetnografiiedukacyjnejbyłyrozwijanewobrębie
antropologiikulturowejidotyczyłybadańprowadzonychwmałychspołecz-
nościach,którychelementembyłaanalizapraktykwychowawczych.Rolepeł-
nioneprzezdzieciwrodzinieczywzorynieformalnegokształceniaujawniały
mechanizmytransmisjikulturowej.Jednązbadaczek,skoncentrowanąna
problemachkształceniaiwychowania,byłaMargaretMead57.
54
OkreśleniezaczerpnięteodJ.Spradleya(idem,TeEthnographicInterview,op.cit.,s.9–10).
55
IreneuszKaweckipoświęciłjejopisowiwielemiejscawpierwszejwPolsceksiążceobada-
niachetnograficznychpt.Etnografiaiszkoławydanejniespełnadwadzieścialattemu.
56
A.Barnard,Antropologia.Zarysteoriiihistorii,przeł.S.Szymański,PIW,Warszawa2006;A.Ku-
per,Kultura.Modelantropologiczny,Wyd.UJ,Kraków2005;F.Barth,A.Gingrich,R.Parkin,
S.Silverman,Antropologia.Jednadyscyplina,czterytradycje:brytyjska,niemiecka,francuska
iamerykańska,przeł.J.Tegnerowicz,Wyd.UJ,Kraków2007.
57
M.Mead,Trzystudia,t.1–2,przeł.E.Życieńska,PWN,Warszawa1986.
32