Содержание книги
перейти к управлению читателемперейти к навигацииперейти к деталям бронированияперейти к остановкам
np.teoriapsychikiFreudalubteoriabehawioryzmuSkinnera,lecz
oweteorieznalazłysięnaśmietniskuhistorii.Teoriafundamentalna
(np.teoriamnogościwmatematycelubmechanikakwantowa
wfizyce)umożliwiaorganizowanieszczegółowychbadań
empirycznych.Teoriafundamentalnadefiniujetożsamośćdyscypliny
naukowej.Brakteoriifundamentalnejwpsychologiiumożliwia
formułowanieszkółiteoriinawzajemwykluczającychsię.
PsychologiabehawioralnaWatsonaiSkinneraradykalnie
przeciwstawiasiępsychologiiintrospekcyjnejWundtaiTitchenera
lubpsychologiihumanistycznejMaslowaiRogersa;każdazosobno
rozpatrywanaformułapsychologiimaswoistyprzedmiotbadań,
wykluczającypozostałe.Awięccojestprzedmiotempsychologii?
WedleFreudazachowaniejestmotywowanewrodzonymipopędami
seksualnymi.Jungutrzymuje,żezachowaniejestmotywowane
wrodzonymiarchetypami,manifestującymisięwpodstawowych
strukturachmyślenia.ZkoleiAdlerzjednejstronyeksponuje
zainteresowaniaspołeczne,zaśzdrugiej–niepowtarzalną
osobowość,którejcentrumwyznaczaświadomość(wtymsensiejest
kontynuatorempsychologiipersonalistycznejJamesaiSterna)37.
Narzędziaimetodybadańneurofizjologiiczłowiekasąrozłączne
względemnarzędziimetodybadańpsychikiczłowieka;wszak
neurofizjologniejestpsychologiem,iodwrotnie,psychologniejest
neurofizjologiem.Neurofizjologbadastrukturęfizycznączłowieka,
zaśpsychologbada(jeżelibada)strukturępsychicznączłowieka.
Neurofizjologiajakodyscyplinanaukowauzyskujewysokąrangę
zewzględunaprofesjonalnebadaniaprofesjonalnąaparaturą
pomiarową.Jeżelipsychologiakorzystazaparaturypomiarowej
wypracowanejprzezbehawiorystów,tojejbadaniaogniskująsię
naB-R,leczwtedybadacz-psychologbadanieczłowieka,lecz
organizmczłowieka,jakojednegozgatunkówwrodzajuzwierzęcia.
Jeżelizaśbadacz-psychologbadapsychikęczłowieka,tomusi
wiedziećotym,żepsychikajestfunkcjąneurofizjologii
ikształtującejjąsocjokultury.Jeżelipsychologkoncentrujesię
naneurofizjologii,towtedyprzyjmujestatusneurofizjologa,zaś
psychologiazawierasięwnaukachprzyrodniczych.Jeżelizaś
psychologiakoncentrujesięnapsychice,towtedy
neurofizjologicznebadaniastanowiąjedyniewiedzętowarzyszącą
badaniompsychikiwróżnychjejprzejawach38.
Wszystkieistotnetwierdzeniapsychologiisązapożyczonymi
