Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
StanisławJaneczek-Filozofia-Nauka-Religia
ObojgaNarodów4,poprzedzającymreformyKomisjiEdukacjiNarodowej.
Okazałosię,żejednymzelementówwłaściwegosystemowiedukacyjnemu
KENstudiumfilozofiijestspecyficzniepojętalogika,traktowananietylko
jakonarzędzienauki,aletakżejakosynonimsuwerennościintelektualnej,
niezbędnywkażdymwymiarzeludzkiejaktywności5.Opracowanietej
problematykiwymagałozrozumienianiemalcałokształtuprocesów,któ-
redokonałysięwkulturzefilozoficznejwczesnejnowożytności.Zakres
tematycznyimetodologicznytegomilieuokazałsięogromniebogaty
izłożony,obejmowałbowiemnietylkoprzedstawianezwyklewpodręcz-
nikachhistoriifilozofiiosiągnięciatejmiaryfilozofówcoRenéDescartes
czyJohnLocke,aleiszereguminores,którychzakresoddziaływania
wówczesnymruchufilozoficznymbyłniejednokrotnieowielebardziej
znaczącyniżmyślicieliuznawanychdzisiajzatypowychdlafilozofiitego
okresu.Wymagałotobadań,któreokreślasiędzisiajjakohistoriarecepcji
(Rezeptionsgeschichte),skupiającasięnietylkonaanalizietreścibadanych
dzieł,aleinakontekścieichpowstaniaifunkcjonowania,awięctego,
cosięokreślajakohistoriaoddziaływaniatekstu(Wirkungsgeschichte,
EffectiveHistory).Zwracaonauwagę,żenierazistotnywpływnasformu-
łowanieokreślonychtezfilozoficznychczyhistorycznofilozoficznychmiał
szerokikontekstinstytucjonalny,światopoglądowy,anawetpolityczny.
Takzłożonyzespółzagadnieńwymagałzastosowaniaodpowiadającej
immetodyczyraczejzespołumetod,którymiposłużyłemsięwobszer-
nejiwielowątkowejmonografiipodejmującejnhistorycznofilozoficzne
uwarunkowanianowożytnejkoncepcjilogiki”6.Tłumaczyłaonazłożoną
genezętejkoncepcji,któralogikęjakodyscyplinęspecyficznieformalną
przekształciławdużejmierzewepistemologię,którejelementembyła
metodologianauk.Wnajszerzejpojętejkulturzenaukowejnowożytności
ujawniłsiębowiemznaczącyprzewrótprzezukonstytuowaniesięscience,
podktórejwpływempozostajewdużejmierzedzisiejszakulturanauko-
wa,naznaczonascjentyzmem,którycorazmocniejprzekształcałsiętakże
4
Zob.S.Janeczek,Oświeceniechrześcijańskie.Zdziejówpolskiejkulturyfilozoficznej,
Lublin1994.
5
Zob.tenże,KomisjaEdukacjiNarodowej.Studiaiszkicezdziejówpolskiejkultury
intelektualnej,red.A.Starościc,Lublin2018.
6
S.Janeczek,Logikaczyepistemologia?Historycznofilozoficzneuwarunkowania
nowożytnejkoncepcjilogiki,Lublin2003.Por.tenże,Edukacjaoświeceniowaaszkoła
tradycyjna.Zdziejówkulturyintelektualnejifilozoficznej,Lublin2008.
