Fizjologia człowieka

Jan Górski

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-200-4000-5

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2010

Liczba stron:

325

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Fizjologia człowieka. Red. Górski, Jan . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2010, 325 s. ISBN 978-83-200-4000-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Górski, J.

T1 Fizjologia człowieka

PB PZWL Wydawnictwo Lekarskie

PP Warszawa

YR 2010

SN 978-83-200-4000-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 101592, author = "", editor = "Górski, Jan", title = "Fizjologia człowieka", publisher = "PZWL Wydawnictwo Lekarskie", year = "2010", address = "Warszawa", isbn = "978-83-200-4000-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Górski, Jan

TI - Fizjologia człowieka

PB - PZWL Wydawnictwo Lekarskie

CY - Warszawa

PY - 2010

SN - 978-83-200-4000-5

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Górski, Jan. Fizjologia człowieka [baza danych online] Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2010 [dostęp: 02 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/fizjologia-czlowieka-jan-gorski-101592.

fizjologia, ratownictwo medyczne, pielęgniarstwo, fizjologia człowieka, czynności narządów

Podręcznik zawiera najważniejsze informacje na temat fizjologii człowieka, czyli czynności jego komórek, tkanek, narządów, układów i całego ustroju oraz rządzących nimi praw i mechanizmów. Zasób wiadomości jest zgodny z programem wszystkich medycz...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-200-4000-5

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2010

Liczba stron:

325

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

PRZEDMOWA14
1. PODSTAWY FIZJOLOGII KOMÓRKI - Jan Górski16
1.1. Budowa komórki16
1.1.1. Błona komórkowa17
1.1.2. Jądro komórkowe17
1.1.3. Cytoplazma17
1.1.4. Organelle18
1.1.5. Cytoszkielet18
1.2. Transport przezbłonowy19
1.2.1. Transport ułatwiony19
1.2.2. Transport aktywny19
1.2.3. Kanały jonowe19
1.3. Regulacja czynności komórki20
1.2.4. Egzocytoza20
1.2.5. Endocytoza20
1.3.1. Przekaźnictwo przezbłonowe20
1.4. DNA (kwas deoksyrybonukleinowy), RNA (kwas rybonukleinowy), genom21
1.5. Apoptoza22
1.6. Homeostaza22
2. FIZJOLOGIA UKŁADU NERWOWEGO - Piotr Krutki, Jan Celichowski23
2.1. Rola i podział układu nerwowego23
2.2. Neuron - jednostka strukturalna i czynnościowa24
2.2.1. Struktura neuronu24
2.2.2. Rodzaje neuronów26
2.3. Komórki glejowe27
2.4. Osłonki mielinowe. Budowa nerwu28
2.5. Elektrofizjologia neuronu29
2.5.1. Błonowy potencjał spoczynkowy30
2.5.2. Potencjał czynnościowy32
2.5.3. Przewodnictwo nerwowe33
2.6. Synapsy i integracja informacji w neuronach34
2.6.1. Struktura i mechanizm działania synapsy chemicznej36
2.6.2. Neurotransmitery i neuromodulatory38
2.6.3. Integracja informacji w neuronie39
2.6.4. Kod nerwowy40
2.6.5. Sieci neuronalne41
2.7. Receptory i czucie43
2.7.1. Rodzaje receptorów43
2.7.2. Kodowanie informacji czuciowej44
2.7.3. Czucie skórne46
2.7.4. Receptory mięśniowe49
2.7.5. Narząd przedsionkowy i równowaga52
2.7.6. Węch54
2.7.7. Smak55
2.8. Rdzeń kręgowy. Odruchy rdzeniowe57
2.8.1. Struktura rdzenia kręgowego57
2.8.2. Odruchy rdzeniowe. Łuk odruchowy59
2.8.3. Odruch na rozciąganie59
2.8.4. Wzajemnie zwrotne unerwienie mięśni. Interneurony Ia hamujące61
2.8.5. Odwrócony odruch na rozciąganie. Interneurony Ib hamujące61
2.8.6. Odruch zginania i skrzyżowany odruch prostowania63
2.9. Pień mózgu. Nerwy czaszkowe64
2.9.1. Rdzeń przedłużony64
2.9.2. Most65
2.9.3. Śródmózgowie65
2.10. Móżdżek66
2.10.1. Struktura i połączenia móżdżku66
2.10.2. Czynność móżdżku67
2.11. Międzymózgowie68
2.11.1. Wzgórze68
2.12. Półkule mózgu69
2.11.2. Podwzgórze69
2.12.1. Istota biała półkul mózgu70
2.12.2. Struktura kory mózgu70
2.12.3. Programowanie ruchów dowolnych72
2.12.4. Rola jąder podstawnych75
2.12.5. Układ limbiczny76
2.12.6. Uczenie się i pamięć76
2.12.7. Mowa79
2.12.8. Specjalizacja półkul mózgu80
2.13. Układ nerwowy autonomiczny81
2.12.9. Elektroencefalografia81
2.13.1. Organizacja i czynność układu współczulnego82
2.13.2. Organizacja i czynność układu przywspółczulnego83
2.13.3. Podwójne unerwienie narządów wewnętrznych84
2.13.4. Organizacja i czynność układu enterycznego85
2.13.5. Odruchy autonomiczne86
3. FIZJOLOGIA WZROKU - Renata Zalewska87
3.1. Wprowadzenie87
3.2. Budowa gałki ocznej87
3.3. Układ ruchowy gałki ocznej88
3.4. Układ optyczny oka i podstawowe wady refrakcji89
3.5. Fizjologia procesu widzenia91
3.5.1. Droga bodźca wzrokowego91
3.5.2. Widzenie obuoczne91
3.5.3. Widzenie barw93
3.5.4. Odruchy źreniczne93
4. FIZJOLOGIA SŁUCHU - Marek Rogowski94
4.1. Wprowadzenie94
4.2. Ucho zewnętrzne94
4.3. Ucho środkowe95
4.4. Ucho wewnętrzne96
5. RYTMY BIOLOGICZNE - Małgorzata Jefimow98
5.1. Definicja rytmu biologicznego98
5.2. Rodzaje rytmów98
5.3. Zegar biologiczny99
5.4. Znaczenie rytmów biologicznych100
6. FIZJOLOGIA MIĘŚNI SZKIELETOWYCH I GŁADKICH - Adrian Chabowski, Jan Górski102
6.1. Ogólna charakterystyka mięśni102
6.2. Budowa mięśni szkieletowych102
6.2.1. Budowa histologiczna komórki mięśni szkieletowych103
6.3. Pobudliwość mięśni szkieletowych105
6.2.2. Sarkomer105
6.4. Unerwienie mięśni szkieletowych106
6.4.1. Jednostka motoryczna106
6.4.2. Odnerwienie mięśni szkieletowych107
6.4.3. Złącze nerwowo-mięśniowe108
6.5. Sprzężenie elektromechaniczne109
6.6. Molekularny mechanizm skurczu109
6.7. Rodzaje skurczów mięśni szkieletowych111
6.6.1. „Ślizgowa" teoria skurczu111
6.7.1. Podział skurczów ze względu na częstotliwość pobudzeń111
6.7.2. Podział skurczów ze względu na rodzaj wykonywanej pracy112
6.8. Siła rozwijana przez mięśnie113
6.8.1. Wstępne rozciągnięcie mięśnia114
6.8.2. Częstotliwość pobudzeń114
6.10. Źródła energii wykorzystywane podczas czynności skurczowej mięśni szkieletowych115
6.11. Rodzaje włókien mięśniowych115
6.9. Szybkość skracania się mięśnia115
6.12. Podstawowe funkcje mięśni szkieletowych116
6.13. Mięśnie gładkie116
6.13.1. Podział czynnościowy mięśni gładkich116
6.13.2. Budowa komórek mięśni gładkich117
6.13.3. Pobudliwość mięśni gładkich117
6.13.4. Sprzężenie elektromechaniczne118
6.13.5. Molekularny mechanizm skurczu118
6.13.6. Regulacja aktywności skurczowej mięśni gładkich119
6.13.7. Unerwienie mięśni gładkich120
6.13.8. Sprzężenie elektrowydzielnicze w złączu nerwowo-mięśniowym w mięśniach gładkich120
7. KREW I HEMOSTAZA - Tomasz Wierzba121
7.1. Skład i funkcje krwi121
7.1.1. Osocze i jego składniki121
7.1.2. Funkcje krwi123
7.1.3. Krwinki czerwone123
7.1.4. Płytki krwi128
7.1.5. Krwinki białe128
7.2. Mechanizmy odpornościowe130
7.2.1. Odporność nieswoista131
7.2.2. Odporność swoista131
7.3. Układy grupowe krwi132
7.3.1. Układ grupowy AB0132
7.4. Hemostaza133
7.3.2. Układ Rh133
7.4.1. Fazy hemostazy miejscowej133
7.4.2. Hemostaza osoczowa134
7.4.3. Fibrynoliza135
8. FIZJOLOGIA KRĄŻENIA KRWI - Jan Górski, Małgorzata Knapp 137
8.1. Wprowadzenie137
8.2. Serce137
8.2.1. Budowa serca137
8.2.2. Układ bodźcoprzewodzący138
8.2.3. Elektrokardiografia143
8.2.4. Cykl pracy serca146
8.2.5. Tony serca151
8.2.6. Praca serca151
8.2.7. Metabolizm serca151
8.3. Układ naczyniowy152
8.3.1. Budowa ściany naczyń152
8.3.2. Unerwienie naczyń153
8.3.3. Krążenie duże153
8.3.4. Ogólnoustrojowe mechanizmy regulujące ciśnienie tętnicze157
8.3.5. Mikrokrążenie163
8.3.6. Krążenie narządowe166
9. FIZJOLOGIA ODDYCHANIA - Adrian Chabowski, Jan Górski174
9.1. Wprowadzenie174
9.2. Główne funkcje układu oddechowego175
9.3. Anatomia czynnościowa układu oddechowego175
9.3.1. Jama opłucnej176
9.4. Mechanika oddychania177
9.4.1. Fazy cyklu oddechowego177
9.4.2. Opory w układzie oddechowym178
9.5. Objętości i pojemności płuc181
9.6. Miejscowe różnice w wentylacji płuc182
9.7. Miejscowe różnice w przepływie krwi w płucach182
9.8. Stosunek wentylacja/perfuzja w płucach183
9.9. Dyfuzja gazów oddechowych w płucach183
9.10. Regulacja oddychania184
10. PRZEMIANA MATERII. METABOLIZM - Jan Górski188
10.1. Przemiana materii188
10.1.1. Pomiar przemiany materii188
10.1.2. Podstawowa przemiana materii (PPM)189
10.1.3. Całkowita przemiana materii (CPM)189
10.1.4. Współczynnik oddechowy(RQ)190
10.1.5. Bilans energetyczny ustroju190
10.2. Metabolizm192
10.2.1. Węglowodany192
10.2.2. Tłuszcze (lipidy)196
10.2.3. Białka/aminokwasy202
10.2.4. Inne203
11. UKŁAD WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO - Maria Górska205
11.1. Wprowadzenie205
11.1.1. Rodzaje hormonów205
11.1.2. Transport hormonów we krwi206
11.1.3. Mechanizmy regulacji wydzielania hormonów206
11.1.4. Rytmy wydzielania hormonów207
11.1.5. Mechanizmy działania hormonów209
11.2. Podwzgórze i przysadka mózgowa211
11.2.1. Podwzgórze211
11.2.2. Przysadka mózgowa212
11.2.3. Nerwowa część przysadki mózgowej215
11.3. Tarczyca (gruczoł tarczowy)217
11.3.1. Regulacja wydzielania hormonów tarczycy218
11.3.2. Działanie hormonów tarczycy219
11.3.3. Główne wpływy hormonów tarczycy219
11.4. Nadnercza220
11.4.1. Warstwa kłębkowata220
11.4.2. Warstwa pasmowata222
11.4.3. Warstwa siatkowata223
11.4.4. Rdzeń nadnerczy223
11.5. Gruczoły płciowe225
11.5.1. Gonada żeńska (jajnik)225
11.5.2. Gonada męska (jadro)228
11.6. Wewnątrzwydzielnicza czynność trzustki229
11.6.1. Insulina230
11.6.2. Glukagon232
11.7. Hormonalna regulacja metabolizmu wapnia233
11.6.3. Somatostatyna233
11.6.4. Polipeptyd trzustkowy (PP)233
11.7.1. Parathormon234
11.7.2. Kalcytonina235
11.7.3. Witamina D236
11.8. Inne narządy o czynności wewnątrzwydzielniczej237
11.8.1. Erytropoetyna237
11.8.2. Peptydy natriuretyczne (sodopędne)237
11.8.3. Leptyna237
11.8.4. Rezystyna238
11.8.5. Adyponektyna238
11.8.6. Interleukina 6 (IL-6)238
12. FIZJOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO - Grażyna Jurkowska241
12.1. Wprowadzenie241
12.2. Motoryka przewodu pokarmowego241
12.2.1. Podstawy anatomiczno-fizjologiczne funkcji motorycznej przewodu pokarmowego241
12.2.2. Żucie i połykanie244
12.2.3. Motoryka przełyku244
12.2.4. Motoryka żołądka246
12.2.5. Motoryka jelita cienkiego247
12.2.6. Motoryka jelita grubego248
12.3. Czynności wydzielnicze gruczołów trawiennych249
12.3.1. Wydzielanie śliny249
12.3.2. Wydzielanie żołądkowe250
12.3.3. Wydzielanie trzustkowe254
12.3.4. Wydzielanie w jelicie cienkim256
12.3.5. Trawienie i wchłanianie jelitowe258
12.3.6. Wydzielanie i wchłanianie w obrębie jelita grubego260
12.4. Wątroba i drogi żółciowe261
12.4.1. Budowa wątroby261
12.4.2. Pęcherzyk żółciowy263
12.4.3. Skład żółci263
13. TWORZENIE I WYDALANIE MOCZU. RÓWNOWAGA KWASOWO-ZASADOWA - Olgierd Smoleński265
13.1. Wprowadzenie265
13.2. Budowa nerki265
13.2.1. Nefron266
13.3. Hemodynamika nerki270
13.4. Ocena czynności nerek271
13.5. Osmolalność i ciężar właściwy moczu272
13.6. Wytwarzanie moczu272
13.7. Nerkowa regulacja gospodarki elektrolitowej272
13.7.1. Sód272
13.8. Nerkowy transport substancji nieelektrolitowych273
13.7.2. Potas273
13.7.3. Wapń273
13.7.4. Fosforany273
13.8.1. Aminokwasy273
13.10. Endokrynna czynność nerek274
13.11. Wydalanie moczu274
13.9. Glukoneogeneza w nerkach274
13.8.2. Kwas moczowy274
13.8.3. Mocznik274
13.8.4. Glukoza274
13.12. Bilans płynów w ustroju275
13.13. Równowaga kwasowo-zasadowa275
13.13.1. Roztwory buforowe276
13.13.2. Rola płuc w gospodarce kwasowo-zasadowej276
13.13.3. Rola nerek w gospodarce kwasowo-zasadowej276
13.13.4. Reabsorpcja wodorowęglanów277
13.13.5. Wydalanie jonów wodoru w postaci kwaśności miareczkowej277
13.13.6. Wydalanie jonów wodoru przez nerki w postaci jonów amonowych278
13.13.7. Układ kostny a równowaga kwasowo-zasadowa279
13.13.8. Gospodarka kwasowo-zasadowa279
14. TERMOREGULACJA, PODSTAWY DIAGNOSTYKI TERMICZNEJ ITERMIATRII - Michał Caputa281
14.1. Działanie układu termoregulacji - zasady ogólne281
14.2. Mechanizm termoregulacji282
14.2.1. Reakcje termoregulacyjne283
14.3. Zmiany poziomu nastawczego termoregulacji286
14.4. Stany termiczne organizmu i ich znaczenie biologiczne287
14.4.1. Gorączka288
14.4.2. Anapireksja289
14.4.3. Hipertermia291
14.4.4. Hipotermia291
14.5. Termiatria292
15. FIZJOLOGIA KOŚCI - Małgorzata Żendzian-Piotrowska294
16. FIZJOLOGIA WYSIŁKU FIZYCZNEGO - Jan Górski298
16.1. Wprowadzenie298
16.2. Ocena wydolności fizycznej298
16.2.1. Zdolność do wysiłków tlenowych (aerobowych)299
16.3. Wpływ wysiłku na ustrój302
16.2.2. Zdolność do wysiłków beztlenowych (anaerobowych)302
16.3.1. Układ krążenia302
16.3.2. Układ oddechowy304
16.3.3. Układ wydzielania wewnętrznego304
16.3.4. Metabolizm substratów energetycznych308
16.3.5. Przewód pokarmowy310
16.3.6. Nerki310
SKOROWIDZ311

2.Obwodowyukładnerwowytworząleżącepozamózgowiemirdzeniemkręgowym

zwojenerwowe(skupiskaciałkomórkowych)oraznerwyczaszkoweirdzeniowe

(skupiskawłókien),któreprzewodząsygnałyodidowszystkichobszarówciała.

Podwzględemczynnościowymwukładzienerwowymtakżewyróżniasiędwieczęści:

1.Układsomatyczny,któryznajdujesiępodkontroląkorymózguidalejdzielisięna

częśćczuciową(aferentną),któraprzetwarzaiprzewodziinformacjepochodzące

zreceptorówcałegociała,orazczęśćruchową(motoryczną,eferentną),którawysy-

łasygnałydomięśnipoprzecznieprążkowanychszkieletowych.

2.Układautonomiczny,któryregulujeczynnośćnarządówwewnętrznychorazmetabo-

lizmtkaneknadrodzeodruchowej,automatycznej,niezależnieodwoli,współdziała-

jączukłademdokrewnym.Wjegoobrębiewydzielasiętrzyzasadniczeczęści:współ-

czulną(sympatyczną),przywspółczulną(parasympatyczną)ienteryczną(jelitową).

2.2.Neuron–jednostkastrukturalna

iczynnościowa

Szacujesię,żeczłowiekposiadaponad100miliardówneuronów,zróżnicowanychpod

względemwielkości,kształtu,liczbyizasięguwypustek,rodzajówpołączeń,wydziela-

nychmediatorówchemicznychipełnionychfunkcji.Pewnecechyneuronusąjednak

uniwersalne,wspólnedlaniemalwszystkichtypówkomóreknerwowych.Sąto:

•

pobudliwość,czylizdolnośćdoreakcjinabodźce;

•

przewodnictwo,czylizdolnośćszybkiegoprzenoszeniasygnałuelektrycznegonawet

nadużeodległości;

•

wydzielaniemediatorachemicznego,dziękiktóremumożliwejestprzekazaniein-

formacjidodrugiejkomórki.

Każdyneuronkontaktujesięzinnymineuronamiijestwłączonywsiećneuronalną,

tworzącąośrodkowyukładnerwowy.

2.2.1.Strukturaneuronu

Typowyneuronposiadaczteryodmiennemorfologicznieifunkcjonalnieregiony(ryc.2.1):

•

Ciałokomórkowe(soma,perykarion)maśrednicęod20do100um,jestpokryte

błonąkomórkową,zawierajądrozjąderkiem,cytoplazmęorazwiększośćinnychty-

powychorganellikomórkowych.Stanowionogłównecentrummetaboliczneneuro-

nu,wktórymodbywasięsyntezapeptydówibiałek,enzymówkoniecznychdosyn-

tezywiększościprzekaźnikówchemicznych,czylineurotransmiterów.Naciele

komórkowymjestzlokalizowanychwielesynaps–miejsckontaktutworzonych

przezzakończeniainnychneuronów,wktórychdochodzidoodbioruprzekazywa-

nychprzezniesygnałów.

•

Dendrytysąwypustkamiwychodzącymizciałakomórkowegoizawierającytopla-

zmęztakimisamymiorganellami.Częstorozgałęziająsiędrzewkowatonawetna

kilkamilimetrów,copozwalanaogromnezwiększeniepowierzchnibłonykomór-

kowej,atymsamymzwiększenieliczbysynapsprzesyłającychsygnałyzinnychneu-

Brak wyników

Fizjologia człowieka

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra