Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
waorazznajdującesiępodniąściśleprzylegającedosiebiekomórkinabłonkowe.
Oprócztegoochronęprzedbakteriamizwiększaukrwienieskórywłaściwej,do-
starczającebiałychkrwinekiprzeciwciał.warstwarogowanaskórkastanowidobrą
ochronęprzeddziałaniembodźcówfizycznych,akomórkibarwnikowechroniąor-
ganizmprzedpromieniowaniemsłonecznym.
Naskórekdziękiobecnościtłuszczówwjegokomórkachjestnieprzepuszczalny
dlawody,parywodnejitakichgazów,jaktlenczyazot.Emulsjapokrywającajego
zewnętrznąpowierzchnięskładasięmiędzyinnymizaminokwasów,tłuszczów,
wolnychkwasówtłuszczowych,wosku,skrobi,kwasumlekowego,mocznika.Ten
różnorodnyskładumożliwiajejwywieraniewielokierunkowegodziałania.Tak
więcemulsjatawywieradziałaniebakteriobójcze,chroniprzeddziałaniemszko-
dliwychsubstancji,buforujekwasyizasadyorazzwilżanaskórek.
Naczyniakrwionośneskóry,mięśnieprzywłosoweigruczołypotowesąuner-
wioneprzeznerwywspółczulne.
Skórajakonarządzmysłowy
Skórajestrównieżczęściązłożonegoukładunarządówzmysłów,bowiemdzięki
znajdującymsięwniejreceptorom(mechanoceptorom,termoceptorominocycep-
torom)ośrodkowyukładnerwowyotrzymujewsposóbciągłyinformacjeośrodo-
wiskuzewnętrznym,owszelkichzmianachwnimzachodzących.Jejelementysta-
nowiąteżefektoryodruchowychreakcjipowstającychnapodłożutychinformacji.
Dziękipowiązaniom,jakieprzezukładnerwowyautonomicznyistniejąmiędzy
skórąanarządamiwewnętrznymi,skórabierzeudziałwwyrównywaniuzakłóceń,
jakiewhomeostaziemogąpowodowaćzmianyzachodzącewśrodowiskubyto-
wania.
wskórzewystępująróżnerodzajereceptorów.Przeciętniew1cm2skóryznaj-
dujesię,zależnieodokolicyciała,10–25receptorówdotykuiucisku,4–12zimna,
0,3–2ciepłai50–200receptorówbólu.Sąonenierównomiernierozmieszczone,
np.receptorówzimnajestnajwięcejwskórzetwarzy,wobszarzezaopatrywanym
przeznerwtrójdzielny.wskórzekończynjestichwprzybliżeniuopołowęmniej
niżwobrębietułowia.
Skórajakonarządwydzielniczo-wydalniczy
Skórajestbardzoważnymnarządemwydzielniczym.Zpotemorganizmtraci
dziennieprzeciętnieok.500cm3wody,aprzyintensywnympoceniusię,nawet
2liwięcej.wrazzwodąwydalasięnietylkochloreksodu,alerównieżodpadowe
produktyprzemianymaterii,takiejakmocznik,kwasmoczowy,kwasmlekowy,
awcukrzycyaceton.Równieżinnesubstancje,wtymtoksyczne,mogąbyćwyda-
laneprzezskórę.wzwiązkuztym,żeistniejąstałeprzesunięciawodyzgłębszych
dobardziejpowierzchownychwarstwskóry,następujewrazznimiprzesunięcie
wieluskładnikówpłynuśródtkankowego,coumożliwiausuwanieichprzezwar-
stwęrogowąnaskórkaigruczołypotowedokąpieli.wtensposóbdochodziteżdo
wypłukaniaprzezwodękąpielowąniektórychproduktówprzemianymaterii,przy
czymskładnikiwody,np.sólkuchenna,mogąintensyfikowaćtenproces.Złożony
27
