Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
naprzebiegprocesówżyciowychwposzczególnychkomórkach,narządachczy
wcałymorganizmieichociażbynakrótko,przejściowo,zakłócićhomeostazę.
Jeśliorganizmijegoskładowemajązdolnośćreagowanianabodźce,toodpo-
wiadajązawszewewłaściwyimsposób.Każdatkankaikażdynarządreagujena
bodźcezawszewściśleokreślonysposób,właściwydlanichzewzględunabudo-
węifunkcje.Powstającewtedyzakłóceniahomeostazyzostająusunięteodrucho-
wymimechanizmamiwyrównawczymi.
Bodźcemożnapodzielićnadwiegrupy:
zbodźceswoiste,działającenaswoistestrukturyzakończeńnerwówczuciowych
–receptoryprzystosowanedoichodbioru,
zbodźcenieswoiste,działającenacytoplazmękażdejżywejkomórki.
Dopierwszejgrupyzaliczyćnależybodźcepowodującepowstanieswoistych
wrażeńzmysłowych,np.energięświatławidzialnego,akustycznąitp.Bodźcetej
grupywywołująpotencjałyczynnościowewswoistychreceptorach,którymisąod-
powiedniopręcikiiczopkisiatkówkiorazkomórkirzęsatenarząduCortiego.
Dodrugiejgrupynależąbodźcetermiczne,mechaniczne,kinestetyczne,che-
miczne,osmotyczneitp.Powodująonepobudzeniewpowłokachlubwewnątrz
ciała,odpowiednio:termoreceptorów,mechanoreceptorów,nocyceptorów,chemo-
ceptorów,osmoceptorówiin.Dlaścisłościdodaćnależy,żebodźcedrugiejgrupy,
działajączodpowiedniodużąsiłąnareceptorypierwszejgrupy,mogąrównież
wzbudzaćswoistewrażeniazmysłowe.
Niektórebodźcedziałająprzezwpływnapowstawanieiuwalnianieworgani-
zmieokreślonychzwiązkówchemicznych,naogółbardzoszybkopobudzających
wielestrukturtkankowych,np.histaminy,prostaglandyn,bradykininy,serotoniny,
acetylocholiny,adrenaliny.
PODSTAWYDAWKOWANIAZABIEGÓW
FIZJOTERAPEUTYCZNYCH
Czynnikideterminującereakcjenabodziec
(odczyny)
Jakośćreakcjinabodzieczależyodrodzajutkanki,naktórądziała.Reakcjata
zależyrównieżodrodzajubodźca(jakości),siły(ilości,natężenia)isposobujego
działania(szybkielubpowolnenarastaniesiłybodźca),długościczasudziałania,
okolicyorazwielkościpowierzchniciała,naktórądziała,częstotliwościbodźców
(przerwmiędzykolejnymibodźcami)orazodinnychbodźcówdziałającychwtym
samymczasie.Sątoczynnikizmienne,wfizjoterapiizależneodwykonującego
zabieg.Oprócznichnareakcjęorganizmunabodźcewpływajątakieniezależne
odfizjoterapeutyczynniki,jakwiek,płeć,stanzdrowia,rodzajchoroby,fizjolo-
gicznystan(wysiłek,ukobietmiesiączka,ciąża),anawetrytmybiologiczne.
11
