Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
innymiRobertPutnamwwieluswoichbadaniach(1995,2000).Dorelacji
społeczeństwoobywatelskie-państwowrócimywostatnimrozdzialeni-
niejszejpracy.
Ruchspołeczny
Defnicjaruchuspołecznegonastręczatylesamo,oileniewięcej,proble-
mówcospołeczeństwoobywatelskiezewzględunaswądługąibogatątra-
dycjęorazzróżnicowaniestosowanychmetodbadawczych9.Dyskusjiraczej
niepodlegatwierdzenie,żejesttoformazbiorowejakcji(collectiveaction),
wktórejCharlesTillyjakonajszersząsubkategorięwyodrębnił„kontestację”,
nazwanąnastępnieprzezSidneyaTarrowa„protestem”(Tarrow1989:11)10l
Wodniesieniudoruchuspołecznegoistniejebardzowieledefnicjiodkla-
sycznych,skupiającychsięnaruchachideologicznych,takichjakruchyrobot-
nicze,marksistowskieczyfaszystowskie,któredążądo„fundamentalnych
zmianporządkuspołecznego,zwłaszczawinstytucjachwłasnościirelacji
pracy”(Heberle1951:6),dobardziejwspółczesnychiobejmującychwięk-
szespektrumdziałańspołecznych,któredążądo„zmian,zastąpieniaistnie-
jącejkulturyczyporządkuspołecznego”(Cameron1966:7)lub„stanowią
wyzwaniedlawładzy,włodarzyczyteżkulturowychprzekonańipraktyk”
(GoodwiniJaspers2003:3).Albonawetbardziejabstrakcyjniejako„okresowe
sferypubliczne,momentyzbiorowejkreacji,któredostarczająspołeczeństwu
idei,tożsamościczynawetideałów”(EyermaniJamison1991:4).Defnicje
tezmieniająsięwrazzrozwojemruchówwystępującychwkontekścieszer-
szychzmianspołeczno-politycznychigospodarczych.Stądteżpojawienie
siępodziałuna„stare”i„nowe”ruchyspołeczne,któryzostanieomówiony
wdalszejczęścipracy.
Wodniesieniudopowyższychdefnicjiwartozauważyć,żewieleznich
zawieraokreśleniecelu,doktóregoruchyspołecznedążą.Celtenczęstookreś-
lanyjestjako„zmianaspołeczna”(Lauer1976:xi-xxviii).Drugielementdef-
nicji,którynajczęściejjestuwzględniany,toodniesieniedopodmiotudziałań.
Iwtymwypadkuistniejeogromnaróżnorodnośćinterpretacyjna.Podmio-
temmożebyć„stosunkowodużagrupaludzi”(Cameron1966:7)lubteżbar-
9Rozwójteoriiruchówspołecznychomawiająnaprzykład:EyermaniJamison(1991:10-
44);Foweraker(1995:9-35);Nowosielski(2011).Defnicjeruchuspołecznegozob.:Tilly(2013:
4-5);Tarrow(2013:loc.493);JamesiSeeters(2014:xi);Cameron(1966:7);GoodwiniJaspers
(2003:3).
10ProtestwujęciuTarrowato„zbiorowa,zakłócającaporządekakcja,skierowanaprzeciw-
koinstytucjom,elitom,władzylubinnymgrupomwimięzbiorowychcelówaktorówlubtych,
których,jaktwierdzą,reprezentują”(Tarrow1989:11).
25
