Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nościwjegoużyciuiocenie
17
.Nietrzebachybadodawać,żedowysocenorma-
tywnychokreśleńnależąobecnietakżetakieterminyjakdemokracjaczywolny
rynek,conieskutkujezaniechaniemichużycia.Normatywnyaspektspołeczeń-
stwaobywatelskienależyoddzielić,jaksugerujeAdamSeligmaniwieluinnych
badaczy,przedewszystkimodpolitycznegosloganuwykorzystywanegoprzez
populistycznychpolityków,atakżeodanalitycznegopojęcianaukowego(Selig-
man1992:200-201),którewykorzystanejestwniniejszejpracy.
Typologiapodmiotów
Jednymznajczęściejstosowanychsposobówopisuspołeczeństwaoby-
watelskiego,obokanalizyhistorycznychzmianjegopolasemantycznego,
jestpróbaokreśleniaformydziałalnościpodmiotówspołeczeństwaobywa-
telskiego(PSO)(Edwards2011:7-8)napodstawiesferdziałalności,takich
jaknaprzykład:zdrowie,sport,ekologia,kulturaczyflantropia18.Nata-
kimwłaśniekryteriumopierasięjapońskaUstawawspierającaokreśloną
działalnośćnonproft(wskrócieUstawaNPO)z1998roku,którawyszcze-
gólniasiedemnaście(zpoczątkowychdwunastu)obszarówdziałalności,
wtymmiędzyinnyminastępującekategorie:(1)zdrowie,opiekęmedyczną
isocjalną;(2)edukację;(3)rozwójspołecznościlokalnejitd.(Bochorodycz
2012).PodobnąklasyfkacjęstosujetakżeStowarzyszenieKlon/Jaworwnaj-
większejpolskiejbazieorganizacjipożytkupublicznego(http://bazy.ngo.
pl/),czyteżgrupabadaczyskupionawokółLesteraSalamona,prowadząca
międzynarodowyprojektkomparatystycznyPSO(Salamonetal.1999:7)19l
Wbadaniachpodmiotówspołeczeństwaobywatelskiego,opierającychsię
napowyższychkryteriach,dominująanalizyNGO,którezajmująsięmię-
dzynarodowymrozwojem(internationaldevelopment)(Hudock2001),często
należącdotzw.kategoriiINGOs(zang.internationalnon-governmentalorga-
17Terminspołeczeństwoobywatelskieprzeżywaodkońcalat80.XXwiekuprawdziwyroz-
kwit.Przyinstytucjachpaństwowychiprywatnych,uniwersytetachiinstytutachbadawczych
powstająplacówkizajmującesiębadaniamitegozjawiska,jaknaprzykładJohnHopkinsUni-
versityforCivilSociety,GovernanceandCivilSocietyProgramwFordFoundation.WPolsce
w1991rokupowstałZakładSpołeczeństwaObywatelskiegowInstytucieFilozofiiSocjologii
PolskiejAkademiiNaukzinicjatywyAndrzejaSicińskiego(Gliński2008:12).
18Czynawetwęższekategorie,jak:pokój,prawaczłowieka,antykapitalizm(GlasiusiKal-
dor2002:11-28).
19Salamonzgrupąbadaczywskazująnawyższośćstrukturalno-operacyjnegokryterium
przydefnicjiNGO(wtympięćcech:instytucjonalizacja,prywatnaforma,nonproft,autono-
mia,dobrowolność)nadprawnym,ekonomiczno-fnansowymczyfunkcjonalnym.Przyanali-
zietakzdefniowanychpodmiotówkorzystająoniztypologiiopartejnadziałalności(Salamon
etal.1999:7).
31
