Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.Gospodarkawstarożytności.Znaczeniehandludalekosiężnego
Rozwójgospodarkidoprowadziłdoupowszechnieniasiępieniądzaorazdo
zmianyjegoformy:obokjedwabiuisztabekcennychmetalizaczętostosować
pieniądzmiedziany,którypóźniejfunkcjonowałwformiesłynnejokrągłej,
dziurkowanejmonety,pozostającejwużyciuprzeszłodwatysiącelat.Zezłota
isrebraniebitomonet;posługiwanosiętylkobryłkamiisztabkami(nawagę).
WokresiedynastiiHan,około120r.p.n.e.,pojawiłsięchińskipieniądzlekki,
wykonanyzpergaminu.Powynalezieniupapierupojawiłsiępieniądzpapierowy
33.
NaobszarzeIndiipierwszeprzejawycywilizacjistwierdzononapółnocnym
zachodziepółwyspu,wdolinieIndusu.Tamrozwinęłosięrolnictwo,stamtąd
pochodząnajstarszeświadectwawyrobunaczyńnakolegarncarskim,tamteż
przed2000r.p.n.e.zaczętowykorzystywaćbawełnę.Wtymokresiepowstały
pierwszeindyjskiemiasta.Jaknaoweczasy,byłyonebardzoduże(należałydo
największychnaświecie),oczymświadcząodkopywaneruiny.Wkażdymzmiast
(byłoichokoło60)mieszkałoprawdopodobniepo35tys.ludzi.Niektórzy
badaczesądzą,żecywilizacjadotarładoIndiizzewnątrz
34.
LudnośćIndii,podobniejakEgiptuiMezopotamii,zajmowałasięprzede
wszystkimuprawąroliihodowląbydła.Poziomagrotechnikibyłstosunkowo
wysoki,nacowpływmiałogłówniezastosowanieżelaznegopługa.Głębokaorka
wpłynęłanawzrostplonóworazumożliwiłauprawianieżnychgatunkówryżu
itrzcinycukrowej.dosiągnięćtechnicznychdonajważniejszychnależało
udoskonalenietechnologiiwytopuiobróbkiżelaza.Zżelazawytwarzanonietylko
pługi,lecztakżebroń,nożeigwoździe.WźdłachpochodzącychzVw.p.n.e.
znajdujemywzmiankiotkaninachbawełnianychpochodzącychzPendżabu.
Wdomachchłopskichprzerabianowełnę,konopieilen
35.
Wlicznychośrodkachmiejskichdziałalirzemieślnicyikupcy.Przekazyna
tentematjednakbardzoskąpe.Miasta–państwawIndiachutrzymywały
stosunkihandlowem.in.zSumerami.Dwastuleciawpływówperskichnad
Indusem(odokoło500r.p.n.e.)przyczyniłosiędoywieniakontaktówhandlowych
międzyobydwomakrajami.KampaniaAleksandraWielkiegowdolinieIndusu,
chociażtrwałakrótko,takżewywarławpływnadalszedziejetychziem
36.
1.5.Grecja
Grecjamiałamałyobszarzieminadającejsiędouprawyidużąilośćpastwisk
górskich,miałateżdługiewybrzeżemorskiezlicznymizatokami,któretworzyły
naturalnewarunkidobudowaniaportów.Warunkitespowodowały,żeGrecy
przedewszystkimzajmowalisięrzemiosłemihandlemmorskim.
33Zob.szerzejA.MikołajczykLeksykonnumizmatyczny,Warszawa1994,s.231–233.
34J.M.Robertsop.cit.,t.I,s.138.
35J.KieniewiczHistoriaIndii,Wrocław–Warszawa1980,s.74–75.
36Ibidem,s.62–63i74–75.