Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
2.Wytwórczośćihandelmiędzynarodowywśredniowieczu(500–1500)
ZgołainaczejwyglądałrozwójrolnictwawCesarstwieBizantyjskim,
pielęgnującymefektywnegrecko-rzymskietradycjewtymzakresie.Rozkwit
rolnictwa,szczególniewVIIIiIXw.,byłskutkiemprzedewszystkimprowadzenia
przezKonstantynopolkolonizacjiregionówdoniedawnazamieszkałychprzez
barbarzyńców.Uprawęzbóżwedługnajnowszychosiągnięćagronomiistosowano
zpowodzeniemwBułgarii,wKampanii,napółnocnychobszarachGrecjiina
Sycylii.Hodowlabydła,świńiowiecbyłapopularnawkrajachobfitujących
wlasyipastwiska.RybołówstworozwijałosięnadMorzemCzarnym,Morzem
JońskimiAdriatykiem.Państwobizantyjskieprzodowałoteżwdziedzinie
ogrodnictwaisadownictwa.Najbardziejzyskownebyłyuprawycytrusówiwinogron,
aletakżedrzewikrzewówdostarczającychsurowcówdowyrobubarwników,
ponadtotrzcinycukrowej,bawełnyorazmorwy.
Najważniejszymiczynnikami,którezdecydowałyorozwojurolnictwawEuropie
byłogólnydostępdoziemi,zerwaniezniewolnictwemorazwprowadzenie
nowychtechnikiwynalazków
23.Niebagatelnąrolęodegrałateżtradycjagermańska.
Germanowiestosowalisystemprzemienno-pastwiskowy,będącyprototypem
trójpolówki.Ponadtowykorzystywalinawozyiużywalibrony,prymitywnego
pługaorazinnychnarzędziniezbędnychwgospodarstwie.Uprawialiwiększość
zbóż,warzyw,aspośródowocówpopularnebyłyjabłka.Nadużąskalęhodowano
bydłoorazkonie,któresłużyływyłączniedocelówmilitarnych.Najazdy
barbarzyńcówdoprowadziłydozahamowaniarozwojugermańskiegorolnictwa,
jednakniezmieniłyogólnegotrenduulepszeń,którytrwałodczasówpanowania
MerowingówiKarolingów(VI–IXw.).
WrazzezmianamizachodzącyminamapieśredniowiecznejEuropy–tj.
wokresiedominacjiCesarstwaNiemieckiegoipowstawanianowychorganizmów
państwowychwpółnocnejiśrodkowo-wschodniejczęścikontynentu–następowały
przeobrażeniagospodarcze.Zapoczątkowałyjeintensywneposzukiwanianowych
ziempoduprawyorazdążeniedowzrostuefektywnościpracynaroli.DoXw.dla
ludzitamtychczasówdrewnobyło,,najcenniejszymskarbemświataroślinnego’’
24,
alasynależałydonajważniejszychzasobównaturalnych.Miejscami,wktórych
dawniejrosładzikapuszczaalboodwiekówbyłobagno,zainteresowalisię
właścicieleziemscyduchowniiświeccy.Widzącwnowychziemiachszansęna
powiększeniewłasnychdochodów,karczowanolasyiosuszanowielkiepołacie
bagienimokradeł.ObszaryobecnejFrancji,Niemiec,FlandriiiHolandiizmieniały
sięnaskutekmasowegozasiedleniadziewiczychterenów.Dziękitemupowstawały
nowewsie;ludnośćwiejskastawałasięcorazbardziejmobilna.
Organizacjanowegoosadnictwawiązałasięzpoprawążyciachłopów.
Korzystalionizokresuwolnizny(czyliczasowegoniepłaceniaopłaticzynszów),
aponadtouzyskiwaliwiększeswobodyniżpoddaniwstarychwłościach.Jeżeli
chłopiwywiązywalisięzeświadczeń,toprzyznawanoimprawododziedziczenia
23G.Dubyop.cit.,s.186.
24Ibidem,s.6.