Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Imaginauci.PismowyobraźniwpoezjiB.Leśmiana,J.Czechowicza,K.KamilaBaczyńskiegoiT.Nowaka
bohaterzupełnieniejestmarzycielem,autorteżnie.Dlategojegoopowieści,rzetelnieudo-
kumentowanej,trudnouwierzyć,niewielewniejmiejscananwyobraźnięantropologiczną”
.
JarosławMarekRymkiewiczwswojejencyklopedii-unikuprzedbiografiąimonografią
poety-pisałokonsekwencjachinfantylizowaniaautoraNapojucienistego:
UmieszczanieLeśmianawśródjakichśfantastycznychstworów,nawettychprzezniegosa-
megostworzonych,choćmożeteraztrochębawić(mnieniewydajesiętoszczególniezabawne),
miało[ś]bardzopoważneskutki-iwcaleniechodziłowtejsprawieowyglądpoety.JeśliLe-
śmianbył,jakpisałaHannaMortkowicz-olczakowa,ze«światabaśni»,toze«światabaśni»była
teżjegopoezja-imożnająbyłowtymwłaśnieświeciespokojnieumieścićipozostawić.[ś]
Itakteżsiędziało-zzupełniefatalnymdlatejpoezjiskutkiem.Sytuowałotobowiemwiersze
Leśmianawśródinnych(mniejlubbardziejudanych)fantasmagorycznychtworówwyobraźni
iodbierałojegopoezjijejrzeczywistąpowagę-wynikającązmówieniaotym,conajbardziej
ijedynierzeczywiste:oistnieniu121.
UwagęRymkiewiczamożnaodnieśćdojednegozwyróżnionychprzezMałgorzatęGor-
czyńskąwzorcówkonstruowaniabiografiiLeśmiana-badaczkapiszeoportreciepanegi-
rycznymikarykaturalnym.TendrugizaczynasięodwspomnieńKarolaIrzykowskiego
i(zwłaszcza)JulianaTuwima,autoraformuł:nstwórostrukturzeAbsolutnegoPoety”[ML,
521],ndrobny,ptasi,niepiękny,niebieskooki”[ML,521];podobnąsugestięzawarłwtytule
swojejwypowiedziJanBrzechwa,frazęnniebieskiwycieruch”wziąłzPoetyLeśmiana,zbyt
pochopnieuznanegozawierszautoironiczny,podczasgdyironiategoutworuwymierzona
jestraczejwstereotyp.
PowołującsięnarozpoznaniaJulianaKrzyżanowskiego,autorkaMiejscLeśmianapi-
szeonimaginacyjnymportrecieartysty,któryznalazłkontynuacjęwdyskursiebiogra-
ficznymistałsięosnowąlegendybiograficznej”
.Tymczasemproblemdotyczyraczejstylu
-tego,jakimmarzycielembyłautorŁąkiijakprzestawałnimbyć(nawetjeśliprzyznać
jednocześnieracjęJanuszowiSławińskiemu,żetatwórczośćjestpodwielomawzględami
jednolita122).StwierdzaRymkiewicz:
Leśmian,mająclatdziewiętnaścieczydwadzieścia,wyraźniezapowiadałsięnajakiegośpod-
rzędnego,miernegopoetę-iwszystkowskazywałonato,żebędziejednymzwielunaśladowców
Tetmajera.[ś]Jaktosięstało,żemłodyLeśmian,wkońculatdziewięćdziesiątychznajdujący
sięondziesięćgłówniżejodKonopnickiej”
,nagle,pokilkulatachznalazłsięwprzestrzeniach,
którychistnieniaKonopnickaczyTetmajernawetnieprzeczuwali-natakiepytanianiemado-
brejodpowiedzi123.
121
J.M.Rymkiewicz,dz.cyt.,s.87-88.WśródtakichgłosównatematLeśmianamożnazjednejstrony
przywołaćpobłażliwytonzlistuEmilaZegadłowiczadożony:nMężekten[Leśmian][ś]śmiało
mógłbysięoprzećomuchomorarosłegoniczemkrasnoludek:obdarzyłmniepokrólewsku-przyjaź-
niąswą-dostojnytendarradujemniejaksłońceirzeźwijakkąpiel”(cyt.za:P
.Łopuszański,Bolesław
LeśmianMarzycielnadprzepaścią,Warszawa2006,s.297).Zdrugiej:ironicznywierszTadeuszaRó-
żewicza-Labirynty,w:Wyjście,Wrocław2004,s.32-33.WcześniejpisałonoLeśmianiewpoważnej
tonacji,wutworzept.WygaśnięcieabsolutuzPłaskorzeźby,w:Utworyzebranet.9,Wrocław2006,
s.277.
122
J.Sławiński,SemantykapoetyckaLeśmiana,SoL,97.
123
J.M.Rymkiewicz,dz.cyt.,s.61-62[ndebiut”].
