Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
AnnaChmielarz-Grochal
AnalizakompetencjiPrezydentaRzeczypospolitejdoinicjowaniakontrolikonsty-
tucyjnościaprioriwydajesięuzasadnionaconajmniejzpięciupowodów.Popierw-
sze,trzebazauważyć,żewystąpienieprzezprezydentazwnioskiemozbadaniezgod-
nościzkonstytucjąaktunormatywnegoprzedjegopodpisaniem(ratyfikacją)jest
defactonastępstwemdokonanejprzezniegowstępnejkontrolikonstytucyjności.
Powstajewięcpytanieoznaczenieomawianejkompetencji(ijejrealizacji)zpunktu
widzeniazasadypodziałuirównowagiwładz.Podrugie,możnazastanowićsięnad
adekwatnościązakresuprzedmiotowegoowejkompetencjidowyznaczonejnor-
mamikonstytucjiroliPrezydentaRzeczypospolitejjakoorganuczuwającegonad
przestrzeganiemustawyzasadniczej.Kompetencjatabezwątpieniawymagaanalizy
wszerszymkontekściefunkcjiustrojowychPrezydentaRzeczypospolitej.Pozostaje
onawsferzejegouprawnieńzwiązanychzesprawamiwewnętrznymiizagranicz-
nymipaństwa,ajednocześniemawpływnaprawodawstwowpaństwie.Ponadto,
samakontrolaprewencyjna,wodróżnieniunp.odFrancji,mawPolscecharakter
wyjątkowy.Potrzecie,wartozastanowićsię,czyikiedyistniejeryzykopolitycznego
wykorzystywaniaprzedmiotowejkompetencjiprzezPrezydentaRzeczypospolitej.
WnioseksłużącywszczęciupostępowaniaprzedTrybunałemKonstytucyjnymjest
wprawdzieśrodkiemprawnym,którypowinienmiećodpowiednieuzasadnienie
prawnezarzucanejniezgodnościaktu(jegoczęści)zkonstytucją,alewpraktyce
oskierowaniuwnioskumogąprzesądzaćwzględypolityczne,zwłaszczagdyPrezy-
dentRzeczypospolitejiwiększośćparlamentarnawywodząsięzinnychśrodowisk
politycznych.Poczwarte,niemożnapomijaćskutkówkontroliprewencyjnejnorm,
którewiążąsięzpowstaniempostroniePrezydentaRzeczypospolitejokreślonych
obowiązkówlubuprawnień.Nasuwasiępytanie,czyfaktycznierealizacjaomawia-
nejkompetencjiwpowiązaniuzjejskutkamipozostajewsferzedyskrecjonalnej
władzyPrezydentaRzeczypospolitej.Popiąte,wpraktycemogązaistniećprzeszko-
dy(jaknp.wydłużającesiępostępowanieprzedTrybunałemKonstytucyjnymczy
zakończeniekadencjiparlamentu),któreniosązesobąrealneryzyko,żekonstytu-
cyjnenormykompetencyjnewzakresiekontroliprewencyjnejniezostanąwpełni
zrealizowaneipodstawowycelkontroliprewencyjnejniezostanieosiągnięty.
20LegitymacjaPrezydentaRzeczypospolitej
doinicjowaniakontroliprewencyjnej
PrezydentuzyskałprawowystąpieniadoTrybunałuKonstytucyjnegoprzedpod-
pisaniemustawyzwnioskiemostwierdzeniejejzgodnościzustawązasadniczą
wnastępstwiezmianyKonstytucjiPRLwkwietniu1989r.(art.27ust.4).AniKon-
stytucjamarcowa,aniKonstytucjakwietniowanieupoważniałygłowypaństwado
inicjowaniategorodzajukontroli.Wokresiemiędzywojennymszczególnąwagę
