Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
Obserwacja
Naśladowanie
uczućidziałań
Ludzieucząsię,obserwującnastawieniaizachowaniainnych.Takirodzaj
uczeniasięokreślamyjakouczeniesięprzezobserwację.Jestszczególnie
użytecznewprzypadkumożliwychdospostrzeżeniaumiejętnościprocedural-
nych,reakcjiafektywnychiwartościspołecznych.Uczeniesięprzezobserwa-
cjęzachodziwsposóbnaturalny,bezinstrukcji–ludzieucząsięnaśladować
dobreizłezachowania,przyglądającsięosobomzotoczenia.
Otofragmentpoświęconynauceużywaniakrosna:
[Dziewczyna]przyglądasię,jaktkaczkawykonujeruchyprzykrosnach[przez
5tygodni].Aniniezadajepytań,aninieotrzymujerad.(...)Podkoniectego
okresuoznajmia,żejestjużgotowaobsługiwaćkrosno.(...)Urządzeniejest
jejprzekazywaneionajeobsługuje,nietakszybko,jakdziewczyna,któraje
przekazała,jednakumiejętnieipewnie.Cosiędziałowokresie„szkolenia”?
(...)Obserwujeiwduchupowtarzasekwencjedziałańdomomentu,wktórym
czuje,żejestwstaniejepowtórzyć(Nash,1958,za:GaskinsiParadis,
2010,s.85).
Torobiącywrażenieprzykładuczeniasięprzezobserwację.Beztrenin-
gu,bezwyjaśnień,bezpróbibłędów,bezpozytywnychwzmocnień,amimo
wszystkodziewczynaopanowujeobsługękrosna.KulturaMajów,doktórej
odnosisięprzytoczonyopis,wogromnejmierzepoleganauczeniusięprzez
obserwację.Trudnowyobrazićsobietypowegoamerykańskiegonastolatka,
którymiałbycierpliwość,bytakwielenauczyćsięwłaśniewtensposób.Nie-
mniejwszyscyludzierodząsięzgotowościądonaukiprzezobserwację.Na
rycinie2.1pokazanouroczyprzykładnoworodkaspontanicznienaśladujące-
gowyrazytwarzydorosłego(MeltzoffiMoore,1977).
28
