Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Fakt
Naukaopierasięnafaktach-takbrzmigłównypo-
Kłopotyzwiązane
stulatuczonychifilozofówXIXwieku,powtarza-
zokreśleniemfaktu
nydoznudzeniawewszystkichhistoriachfilozofii
charakteryzującychmyślpozytywistyczną.Banalnośćtegosfor-
mułowaniazniechęcadojegoanalizy.Jednakżeanalizatakajest
konieczna,jeżelichcesięzrozumiećperypetiemyślitegookresu.
Pojęciefaktuniejestbowiemjednoznaczne.Jakizaśsensnale-
żynadaćwyrażeniunopierasię”,stanowiproblemtakpoważ-
nyitrudny,żeci,którzygopodjęli,musieliuznaćpostulatza
niedającysięzrealizować.
Kłopoty,którychnastręczałofilozofompojęciefaktu,
dadząsięugrupowaćnastępująco:
Pierwszeznichpojawiająsięprzypróbachbliższegookre-
śleniategopojęcia;przypróbachustalenia,czymjestfaktjako
podstawowyelementbadanianaukowego,orazprzypróbachwy-
znaczeniasposobówjegoweryfikacji.Sątozatemkłopotynatury
metodologicznej.
Drugiewiążąsiębezpośredniozpierwszymi,pojawiająsię
jednakwówczas,gdypytaniazostałypostawioneinaczej.Fakty
sądane.Otoichpodstawowawłaściwość.Alecotoznaczy,że
cośjestdane,icojestdane?Wtymmiejscurodziłysiękłopoty
epistemologiczne.
43
