Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RenataMarciniak-FiradzaOddziaływaniesubkodupisanegonamówiony...
19
wy),lat-lad(odlada),lont-ląd,mieć-miedź,rusz(odruszać)-róż
(odróża),sieć(naryby)-siedź(odsiedzieć),szef-szew,por.teżpif-paf!,
zginąłpaw,cozatraf,padłwśródtraw,sąhomofonami.
Podobnetendencjemożnaobserwowaćrównieżprzywymo-
wiegrupspółgłoskowych,kiedywypowiadasięnastępująceposobie
dźwięczneibezdźwięcznespółgłoskiwłaściwe,tzn.spółgłoskidźwięcz-
newłaściwepróbujesięwymawiaćzgodniezpisowniąwsąsiedztwie
głosekbezdźwięcznych,np.kredka,kruvka,Wavka,mar,evka,stavka,
zabavka.
Wymowaliterowapojawiasięrównieżwpołączeniachmiędzywy-
razowych,wktórychwygłospierwszegowyrazuzachowujedźwięcz-
nośćprzedbezdźwięcznymnagłosemdrugiego,np.BugfRe,mogMcy,
gradpada,gvuźvprogramu,kodpoltovy,obrazśćenny,rugstołu.Mo-
żemyspotkaćteżsytuacjęodwrotną,tj.gdynagłoswyrazunastępnego
rozpoczynaspółgłoskadźwięcznawłaściwa,awygłospierwszegojest
wymawianyliterowo,czylibezdźwięcznie,np.
.akgdyby,lasgęsty,ptak
viki,sklepbudovlany.
Podwpływemgrafiiszerzysięzapewnewymowazdźwięcznymi
spółgłoskamiwłaściwymiprzedwygłosowymisonornymiwformach
typu:al@ińizm,ar,aizm,aWtyzm,bCizn,bo.aźń,bubr,katedr,metabo-
Cizm,mugW,mutyzm,pRyRedW,romantyzm,s,udW,RlezW,tembr,upadW,
1.uzW,za1.udW,_ubr.
Sporadyczniezdarzająsięprzypadkiwymowyhiperpopraw-
nej,kiedywwygłosieabsolutnymwgrupiespółgłoskowejpojawiasię
dźwięcznawmiejscuetymologiczniebezdźwięcznej,np.onzaHilgW,
_egW.
ZdaniemHalinyKureknwszystkieopisanewyżejprzekształce-
niafonetycznespotkaćmożnaudziecipochodzeniainteligenckiego,
uczącychsięwnajniższychklasachszkołypodstawowej.Matozwiązek
zfaktem,żenauczycielewklasachI-IIIniewyjaśniająróżnicpomiędzy
literąagłoską,adziecko,uczącsięczytać,zaczynaidentyfikowaćwymo-
węzpismem.Stantenpogłębiająrodzicelubdziadkowienieświadomi
własnejwymowy”(H.Kurek,2008,s.113).
Przesadneodwzorowywaniepismaprowadziwrezultaciedotzw.
wymowyzjerami(H.Kurkowska,1986,s.13),czylidopojawieniasię
elementuwokalicznegopomiędzygłoskami:1)spółgłoskadźwięczna
