Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
Historycznykontekstpowstania
irozwojusocjologii
1.Industrialnazmianaładuspołecznego
Abyzrozumiećfenomendynamicznejindustrialnejzmianycywilizacyjnej
ispołecznejXIXwieku,trzebasięgnąćwstecz,dowydarzeńwcześniejszych.Nie-
kiedywyjaśnieńowegoprzełomuszukasięażwXIViXVwieku,jakczynitonp.
ImmanuelWallerstein1.
Zapewnewielkieodkryciageograficzneizwiązanyztymrozwójmiędzyna-
rodowejwymianyhandlowejpociągnęłyzasobąrozkwitrozmaitychformobrotu
towarowegoifinansowego.JużnapoczątkuXIVwiekuistniałostałepołączenie
handloweMorzaŚródziemnegozMorzemPółnocnym.Transportstatkamibył
najtańszyinajbezpieczniejszy.Sprawiłoto,żemiastaportowerozkwitałyistawały
sięcentramihandlowymi.Kupcytworzylizwiązki,którychcelembyładbałość
owiększekorzyściibezpieczeństwowspólnychinteresów.Powstawałykompanie
handloweposiadającefiliewwielumiastachEuropy,łączącjewjednąwspólnotę
gospodarczą.Największyzwiązekmiast,niemieckaHanza,skupiałsześćdziesiąt
aglomeracji.
Rozkwithandluskutkowałrozwojembanków.Chodziłonietylkoowymianę
pieniędzy,cobyłokonieczne,gdykupcyprowadziliinteresyzwielomakrajami.
Dlabezpieczeństwadeponowanogotówkęwbankach,otrzymującwzamianpo-
kwitowanie.Bardzousprawniłohandelwprowadzenielistówkredytowych,czyli
weksli,jakośrodkaregulowanianależności.Pieniądzemogłybyćprzelewanena
kontakupcówbezkoniecznościnieustannychperegrynacjiponależności.Zaczas,
wktórympieniądzepozostawaływgestiikantorówlubbanków,należałysięod-
setki.Możnateżbyłohandlowaćsamymilistamikredytowymi,coprzypominało
1Zob.I.Wallerstein,Koniecświatajakiznamy,przeł.M.Bilewicz,A.W.Jelonek,K.Tyszka,
Warszawa2004.
23
