Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDMOWATŁUMACZA
Wroku1532ukazałosięwRzymiecumgratiaetprivilegiis[zprzychylności
iprzyzwolenia]papieżaKlemensaVIIpierwszewydanieKsięcia,któregoautorem
byłnieżyjącyjużwtedy»sekretarzflorencki»NiccolóMachiavelli,awydawcąAn-
tonioBladod>Isola.
TematporuszonyprzezMachiavellegowtymdziełkuniebyłnowy.Kwestia,
najakichpodstawachopierasięwładzasprawującarządywpaństwie,jakiesąjej
zadaniaicele,jakpowinnabyćzorganizowana,jestniemaltakdawna,jakdawne
jestpaństwo.Wdługimjednakszeregumyślicieli,którzytowiecznieżywotneza-
gadnieniewróżnysposóbusiłowalirozwiązać,zajmujeMachiavelliodrębne,wyjąt-
kowestanowisko.Zadaniapolitycznepojąłonzupełniesamodzielnieiposzedłinną
drogąniżśredniowiecznipisarzepolityczni.Walkagwelfówzgibelinami1wytwo-
rzyłabogatąliteraturępolityczną;dziełajednakTomaszazAkwinuiEgidiusza
ColonnyczyDantegoAligheriiMarsyliuszazPadwy2,którzysąnajwybitniejszy-
miprzedstawicielamizwalczającychsięwzajemniekierunków,przewagiwładzyko-
ścielnejnadpaństwowąlubpaństwowejnadkościelną,sąwynikiemczystoteorety-
cznychrozmyślań.Nieopartenapoznaniuzjawiskhistorycznychispołecznych,
ujmujążyciepolitycznewpewneramy,wytworzonedrogądedukcji;wskazując,
jakimbyćpowinno,nieuwzględniająnaturyludzkiejanijejprzejawów.Autorzy
ci,czytowychodzączzałożenia,żerękaBogajakotwórcyprzyrodyidziejów
prowadzijednenarodydoupadku,drugiedoświetności,awolaludzkanieod-
grywawtymżadnejroli,czytogłoszączasadęniezależnościwładzyświeckiej
ipodnoszącideępaństwauniwersalnego,jakDante,czytopropagujączasadępełni
władzywrękachludu,jakMarsyliuszzPadwy,czyniątozawszewsposóbabs-
trakcyjny.Chcąkształtowaćżyciepolitycznewedługpewnego,aprioripowzię-
tegopoglądu,nieoglądającsięnarzeczywiste,realnewarunki.Stądichdzieła,
ważnejakowyrazzapatrywańidążeńpewnejepoki,mająbardzomałąwartość
praktyczną.
1Gwelfowieigibelinowie-zwalczającesięstronnictwaweWłoszech,będącezwolennikami
-jedno-papiestwa,drugie-cesarstwa.
2MarsyliuszzPadwy(ok.1275-ok.1343)-filozof,aktywnypolitycznie,opowiadałsięzaunie-
zależnieniemwładzyduchownejodświeckiej.JegonajważniejszedziełoDefensorpacis(Obrońcapokoju)
ukażesięwpolskimprzekładziew2005roku,wtłumaczeniuiopracowaniuWładysławaSeńko.
