Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowatłumacza
9
cia,wreszciedonosi:»[...]napisałemdziełkoDeprincipatibus,wktórymwmiarę
swychsiłzgłębiamistotętegoprzedmiotu,badając,cotojestwładzaksiążęca,jaka
jestjejdziałalność,jakdochodzisiędoniejiprzyniejutrzymujeijaksięjątraci
[...]możebyćonoszczególniemiłedlanowegoksięcia,dlategopoświęcamjeJego
WysokościJuliuszowi[...].
[...]CzytałjeFilipCasavecchia10,możewięcdaćPanuwyjaśnieniecodosamej
rzeczyicododyskusji,którąznimonimmiałem,chociażjajepowiększam
ipoprawiam[...].RadziłemsięCasavecchi,czybędziedobrzelubźleofiarowaćmoje
dziełkoJuliuszowiiczywpierwszymwypadkubędzielepiejposłaćmuje,czy
zanieśćosobiście.Zdrugiejstronywątpię,czyJegoWysokośćprzeczytaje,aoba-
wiamsię,żeArdinghelli11sobieprzypiszehonormojejciężkiejpracy.Leczdood-
daniazmuszamnieostatecznakonieczność.Albowiemmarniejęiniemogępozo-
stawaćdługowtakimpołożeniu,nienarażającsięnapogardęzpowodumegoubó-
stwa.Pragnąłbym,abynareszciezatrudnilimniepanowieMedyceusze,choćbyka-
zaliminapoczątekobrabiaćkamienie,bowiemgdybympóźniejniezyskałichprzy-
chylności,sobieprzypisałbymwinę.Aktoprzeczytatodziełko,spostrzeże,żenie
przespałemaninieprzegrałamtychpiętnastulat,wktórychoddawałemsiępozna-
waniusztukirządzenia,idlakażdegobędziepożądanąrzecząmiećnasweusługi
takiegomęża,któryniejegokosztemzdobyłswedoświadczenie[...]».
Ztegolistuwynika,żewgrudniu1513rokutraktatoksięciubyłwogólnych
zarysachgotowyiżechociażMachiavellipisałgomożebezplanuwyciągnięcia
ztegodlasiebiejakichkolwiekkorzyści,tojednakwkońcupostanowiłodnieść
ztegotakipożytek,abyokazaćMedyceuszomswąznajomośćpolityki,zyskaćich
przychylnośćipowrócićdodawnegourzęduistanowiska.Chociażrepublikanin
zprzekonania,gorącyzwolennikSoderiniego,pragnąłjednak,podobniezresztąjak
iinnidotychczasowiprzeciwnicyMedyceuszy,dostosowaćsiędonowychwarun-
ków.Możeteżłudziłsię,żedasięutworzyćtakąformęrządu,którazdołazaspo-
koićzarównorepublikańskiedążenianarodu,jakteżaspiracjeMedyceuszyidla-
tegogotówbyłofiarowaćimsweusługi.Azdawałosię,żechwiladlapozyskania
ichwzględówjestodpowiednia.LeonX,poprzedniokardynałJanMedyceusz,wy-
branynapapieżawroku1513poJuliuszuII,nosiłsiępoczątkowozdalekosię-
gającymiplanamiwzględemswejrodziny.Wtychplanachwybitnąrolęmieli
odegraćjegobratJuliuszibratanekWawrzyniec,synPiotra,wypędzonegowroku
1494zFlorencji.LeonXzmierzałdotego,abydlaobuczłonkówswejrodziny
znaleźćweWłoszechtakiepaństwa,wktórychonibylibynietylkowątpliwymi
stróżamirepubliki,jakweFlorencji,leczrzeczywistymi,niezależnymiksiążętami.
10FilippoCasavecchia-komisarzrząduflorenckiego,przyjacielMachiavellegoiFrancesca
Vettoriego.
11Ardinghelli-sekretarzpapieżaLeonaX,mającyopinięintryganta.
