Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BOGUSŁAWŻURAKOWSKI
Słowowstępne
OedukacyjnychproblemachkulturyartystycznejmówiliHerbertRead,atak-
żeStefanSzumaniIrenaWojnar.BogdanSuchodolski,kontynuującrozważania
ozałożeniachpedagogikikultury,nawiązujedoantropologiifilozoficznej.Wyróż-
nia–podążajączaArystotelesem–dwiecharakterystycznesfery„bytu”kulturo-
wego:poesis(twórczość)ipraxis(działanie).Pierwszamaźródłowduchowości
człowieka,druga–wwytworach.B.Suchodolski–powołującsięnaCypriana
Norwida–swąstrategięhumanistycznąwiążezhasłem,że„topraktykasłużyć
powinnapoezji”1.Cowięcej:
Człowiekpełnyjestistotądwuwymiarową,istotążyjącąwpraktycewłasnegożyciaitwo-
rzącąwtymżyciupoezję.Niejestwpełniczłowiekiem,ktożyjetylkopraktyką,iniejest
wpełniczłowiekiem,ktożyjetylkopoezją2.
Poesisoznaczatukulturęartystyczną,praxis–kulturę„materialną”
,aprzecież
obydwiemająźródłowprocesiemyślenia.PrzypomnijmysłowaHannahArendt:
„Bezpośrednimźródłemdziełasztukijestludzkazdolnośćmyślenia”3,przyczym
dziełosztukitymsięodróżniaodinnychwytworów,żeniemożnagopoprostu
używaćdocelówutylitarnych(rzeczpięknaczyładnasłużypodziwianiu).
Kulturaartystycznajest(wtymujęciu)ważnączęściąprzestrzeniwychowa-
nia.JanPawełIIwLiściedoartystów(1999)równieżakcentujeznaczeniekultury
artystycznej.Liczneodpowiedziodludzisztukiświadcząożywymzainteresowa-
niuteząsformułowanąprzezPapieża:„autentycznainspiracjatwórczawykracza
[…]pozato,copostrzegajązmysły”
,azatemartysta„przenikającrzeczywistość
starasięwyjaśnićjejukrytątajemnicę”4.AutorListuwzywadoszukaniapiękna,
apięknojestrzeczywistościąiestetyczną,imetafizyczną.Sztukastanowiwyraz
pełniczłowieczeństwa;przytejokazjizwróćmyuwagęnapotrzebęprzywróce-
niarangiwychowaniaestetycznego,którewszaksprzyjaukazaniubogactważycia
wewnętrznego,takżewymiaruemocjonalnego,byzrównoważyćlogikękonsump-
cjonizmu.
JanPawełIIwLiścienietylkoproponujeideęwychowawczą,lecztakżeodsła-
niametafizycznyaspektkażdejautentycznejsztuki.Podkreślaszerszykontekst
kulturowyznaczenianauki,technikiorazróżnorodnychdóbrcywilizacji.Obsza-
1B.Suchodolski,Kształtżycia,Warszawa1979,s.287.
2Tamże,s.288.
3H.Arendt,Kondycjaludzka,przeł.A.Łagodzka,Warszawa2000,s.185.
4JanPawełIIdoartystów.ArtyścidoJanaPawłaII,Lublin2006,s.38.
