Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Gromkowska-Melosik,Z.Melosik(red.nauk.),Kulturapopularna:kontekstyteoretyczneispołeczno-kulturowe,
Kraków2010
ISBN:978-83-7587-579-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
JanuszBarański
UniwersytetJagiellońskiwKrakowie
Rolaantropologiiwbadaniach
kulturypopularnejitożsamości
Powszechnyjestpoglądujmującykulturępopularnąwkategoriach
masowości;twierdzisię,żetokulturacharakterystycznadlamas,ludziniewy-
kształconychi/lubniewyrobionychkulturalnie(wkradasiętutajniepostrzeżenie
pomieszanieprzymiotników„kulturowy”/„kulturalny”),zbiórwytworówiprak-
tykocharakterzepodrzędnym,nieautentycznym.Zauważasięponadtotenden-
cjędopostrzeganiawyłaniającychsięwobrębiekulturypopularnejprawidłowości
izależnościjedyniewkategoriachstrukturalno-systemowych.Wkonsekwencji
kształtowanaprzezkulturętożsamośćbywaredukowanadopewnychwcześniej
ustanowionychprojektówideologicznych,np.kulturępopularnątraktujesięjako
narzędziewpływanianawyboryludzirealizującychinteresybiznesulubpanują-
cejideologiipolitycznej.Jednostkiigrupyzostająwmyśltegopodejściazredu-
kowanedorolibiernych,bezrefleksyjnychkonsumentówtreścioniskiejwartości
artystycznej,społecznej,moralnejitd.Treścitepromowanesąprzezliteraturę
imuzykępopularną,reklamę,kinoitd.,czyliprzezteelementy,któredominują
narynkuideiimająprzewagęnatzw.kulturąwysoką,elitarną.Badaczemają
przytymskłonnośćdotraktowaniatejostatniejjakowzorcasłużącegoocenie
innychformkultury.Wminimalnymstopniuuwzględniasięwartościwłasne
kulturypopularnej,jejrolęjakoswoistego,współczesnegofolkloru,naktóryza-
wszeistniałozapotrzebowanieibyłwyrazempodzielanychwartościiideałów.
Niedoceniasięponadtosprawczejroliodbiorców,którzywytworykulturypo-
pularnejprzyswajająiwtwórczysposóbmodyfikują;słowem,pomijasięczęsto
rolęrecepcji.Heurystyczneźródłatychteoretyczno-metodologicznychuchybień
toelitarystyczne,esencjalistyczneiantyrelatywistycznerozumieniekulturyoraz
tekstualistyczne–unieważniającepodmiotowąsprawczośćwprocesiewytwa-
rzaniairecepcjikultury.Wistociepodejścietonosiznamionazaklętegokręgu
stworzonychprzezsiebiekategoriiipojęć,odczytańiinterpretacji,którychsto-
pieńteoretycznegozaawansowanianiewykraczawłaściwiepozapostaćhipotez.
Niezbędnymwarunkiemnaukiempirycznejjestwszaktestowanietychhipotez–
wlaboratoriumczywtzw.terenie.
