Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pieniądzjakomediumprzewodnie…
73
poprostuniepopełniabłęduwwyborzeźródełdoswojejhistorii?
WprzeciwieństwiedoLuhmanna,któregointeresujesamoobserwa-
cjasystemówspołecznych,Hörischwybierazewnętrznąobserwację
opisywanejproblematyki–towłaśnietekstyliterackiemająpozwolić
zobaczyćto,cojestślepąplamkąposzczególnychmediów,aflrozjaś-
nieniefundamentalnychsemiologicznychzagadnieńskazanejestna
siłępoznawczątekstówpoetyckich”160.Tasiłapoznawczaliteratury
wynikazjejoczywistejsłabości:literaturaniemówiorzeczywisto-
ści,niemapokryciawrealnychzdarzeniach,jestfikcją.odrzucenie
przymusutrzymaniasiętego,conaprawdęistnieje,otwierapole
badaniaalternatywnychsposobówprzedstawianiarzeczywistości161.
Literaturamożezatemmnożyćperspektywytam,gdziedziedzinowe
dyskursypowielająustalonepunktywidzenia.Jakpowstajątepunkty
widzenia?
Literaturapragnietakzagęścićdoświadczenie,abymożnabyło
wmowieipiśmiebytprzedstawiaćjakosensowny,asensjako
byt[…].Literaturapragnieprzykryćwstydliwąnagośćibezsensow-
nośćnaszegosposobudoświadczaniabytuiżycia162.
Tekstyliterackieoferująnamzagęszczonedoświadczenie,pewien
złudnynadmiarsensu,dziękiktóremumożemyzrozumieć,naczym
polegafunkcjonowaniewświeciezdominowanymprzezprzewodnie
media.Literatura,naprzykład,proponujezamiastzarabianiaiwyda-
waniapieniędzy–wynajdywanienowych,uniezwyklającychspojrzeń
naaktyekonomiczne.Aletaobserwacjatoniespokojnebadanie–li-
teraturanieobserwujewyłączniezciekawości,aleraczejzpowodu
ekspansjipieniądza:fl[…]literaturapięknadostrzegawpieniądzu
swojegokonkurenta–mediumprzerażające,piękneifascynujące”163.
HörischtytułujeswojąksiążkęPoezjapieniądza,alefaktycznieustawia
tedwiesferywopozycjiikonkurencji.RichardT.Grayzauważa,że
wcaletakbyćniemusi,isamrekonstruujewspólneflekonomiczne
nieświadome”ekonomiiiliteratury,pokazującichpodobnedziała-
nie164.Wartotuzaznaczyć,żetedwieperspektywystanowiąwzajemne
dopełnienie–przeciwstawne,aleniewykluczającesię.Ujmowanie
literaturyiekonomiijakodwóchkonkurencyjnychdyskursównie
160
J.Hörisch:Bedeutsamkeit…,s.44.
161
Zob.J.Hörisch:Orzełczyreszka.Poezjapieniądza…,s.21.
162
163
Ibidem,s.29.
Ibidem,s.27.
164
R.T.Gray:MoneyMatters:EconomicsandtheGermanCulturalImagination1770-
1850.Washington2008,s.7.
