Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
abecedariusz
Nazwanabecedariusz”nieodnosiłasiędogatunkupoezji,atylkowskazywa-
łamnemotechnicznychwytformalny,ułatwiającyzapamiętywaniekolejno-
ścistroflubwierszy,stosowanyczęstowśredniowieczuwróżnychgatunko-
woutworach,np.wwierszowanychutworachpieśniowychprzeznaczonych
dochóralnegowykonywania.Utworytakiemożnauznaćzaodmianępoezji
figuralnej(→carminafigurata)zw.teżpoezjąkunsztowną(poesisartificiosa);
wśródjejinnychodmianabecedariuszecieszyłysiępopularnościąwśrednio-
wieczueuropejskim.
Wprowadzaniekolejnychliteralfabetunapoczątkuwyodrębnionychformal-
niecząstektekstubyłoznanenajstarszejpoezjihebrajskiej:abecedariuszami
byłydośćlicznepsalmy(np.Ps:9,24,33,36,110,111,118,144)lubLamen-
tacjeJeremiasza(1-4).Pomysłabecedaryzmupodchwyciliniektórzyłacińscy
poeciwczesnochrześcijańscy,np.Seduliusz(1.połowaVw.),któryzastosował
gowutworzeCarmendevitaChristi(CpieśńożyciuChrystusa)).
WPolsceśredniowicznejabecedariuszepojawiłysięwpoezjiłacińskiej,
zwłaszczatworzonejprzezbernardynóww2.połowieXVw.Przykłademmoże
byćsekwencjaDeSanctoAdalberto(incipitAdalbertus,presulgratus...)ułożo-
naprzeznieznanegozimieniazakonnikakrakowskiego.
Znanypoetabernardyński→WładysławzGielniowastosowałchwytabe-
cedarnywlicznychpieśniachpolskich,np.→Augustus,kiedykrolował...lub
1
